Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Babasız “Qırım balalığı”: yarımadada “Hizb ut-Tahrir davaları” iştirakçileriniñ balalarına nasıl yardım eteler


2019 senesi mart 27-sinde keçirilgen tintüvlerden soñ tevqif etilgen qırımtatarnıñ qızı
2019 senesi mart 27-sinde keçirilgen tintüvlerden soñ tevqif etilgen qırımtatarnıñ qızı

Ayda bir kere apis etilgen qırımtatarlarnıñ balaları beraber toplana, ocalar olar içün kezinti ve derslerni azırlay. “Qırım balalığı” leyhasını Mümine Saliyeva teşkil etti. Onıñ dört balası bar, küçügi aqayı Seyran Saliyev apis etilgeninden soñ doğdı. Seyran - Rusiyede yasaqlanğan siyasiy islâm “Hizb ut-Tahrir”teşkilâtına ait olğanında qabaatlanğan 55 qırımtatardan birisi.

30-den ziyade qoranta, 100-den ziyade evlât balalıqları renkli olmasına muhtac
Mümine Saliyeva

“Tamam şu ande, inanmazsız, amma tamam aqayımnıñ apis etilgeni kününde onıñ artından qapı qapalğan soñ, men balalarıma baqıp, bir şey yapmaq kerek olğanını añladım , - ikâye ete Mümine Saliyeva. - O künü evimizde ve daa beş vatandaşımıznıñ evinde teqifler oldı, umumen 100 bala babasız qalğan. 30-den ziyade qoranta, 100-den ziyade evlât balalıqları renkli olmasına muhtac”.

Çet bala olmay, dey Saliyeva: “Bizde asırlar devamında, anane olaraq halqımızda öyle”.

Mümine Saliyeva balalarınen
Mümine Saliyeva balalarınen

Bu maqale azırlanğanda türmede 111 balanıñ babası edi. Martnıñ 27-sinde rusiye quvetçileri daa 23 adamnı apis etti. “Qırım balalığı”na daa 55 cocuq qoşuldı, umumen - 166 bala.

Balalar içün bu tek şok degil, bu - qorqunçlı sarsıntı
Meryem Kuku

“Qırımtatarlarğa tintüvnen kelseler, demek ükümnen keleler. Balalar içün bu tek şok degil, bu - qorqunçlı sarsıntı. Körüne ki, sanki soñ yengilce olur, amma soñ tek qıyınca ola”, - dey Meryem Kuku, Emir-Üsein Kukunıñ qadını.

Onıñ aqayı - eñ belli qırımtatarlardan birisi, eki bala babası. Emir-Üsein Kuku Qırım daa ilhaqından evel uquq qoruyıcılıqnen oğraşa edi. Onı 2016 senesi fevralde tevqif ettiler: Rusiye akimiyeti faalcini terorcılıq teşkilâtında iştiragi ve ükümetni zorbalıqnen tutıp almaq ıntıluvda qabaatlay. “Memorial” uquq qoruyıcı merkez Kukunı siyasiy mabüs tanıdı, Amnesty International uquq qoruyıcı teşkilâtı ise oña vicdan mabüsi dey.

2018 senesi yazda Büyük Britaniya nazirler kabineti Emir-Üseinni, ondan ğayrı Oleg Sentsov ve Volodımır Baluhnı azat etmege çağırttı.

Meryem aqayınıñ qabaatlavına absurd dey. “Bu sadece adamlarnıñ lafları. Bu laflar boyunca yapılğan ekspertiza olarnı terrorcı saydı ve akimiyetni tutıp almaqnı azırlağan dep bildirdi. Sözlerniñ çoqusını sadece manasını deñiştirdiler: adam “Men namazğa ketem” dese, ekspertizada bu “Men “Hamas”qa ketem” dep yazıldı”, - dey Meryem Kuku.

“Hizb ut-Tahrir davası” boyunca adamlarnı Qırım ilhaqından soñ - 2014 senesi mayısta - birden tutıp başladılar. Qabaatlanğanlarnıñ çoqusınıñ advokatı Emil Kurbedinov özü de Facebook yazıları içün eki kere tevqif astına tüşken edi. Onıñce, qırımtatarlarnıñ davası, olar Rusiye ilhaqına qol tutmağanı içün başlandı.

Bu başqace fikir etkenlernen küreş aleti
Emil Kurbedinov

“Bu başqace fikir etkenlernen küreş aleti edi. Ve men “advokat-ekstremist” kibi, terroristik maddelerge köre qabaatlanğan başqa qırımtatarlar buña misal. Siyasiy sebepli basqı ve taqibat asıl toqtamay”, - dey Kurbedinov.

Emil Kurbedinov
Emil Kurbedinov

İşğal etilgen Qırımda soñki bes yıl devamında qırımtatar sınıflarnı qapatıp turalar.

“Qırım balalığı”nda mektep yerine qırımtatar tili derslerini keçireler.

“Qırım balalığı” leyhasına göñülliler para bere. “Tama-tama göl ola” adeti qırımtatarlarğa 70 yıl evel sürgünlik vaqtında yardım etti em de şimdi yardım ete. Şimdi tintüv ve tevqiflerge de sürgünlik deyler - rusiye türmelerine sürgünlik.

XS
SM
MD
LG