''Arzum deñizimizni, dağlarımıznı qaytarmaqtır''. Jamala tuvğan Qırımsız uzun on yıl aqqında

Fevral ayı - on yıl evelsi Qırımda yüz bergen vaqialarnı hatırlama vaqtıdır, bu vaqialar Rusiyeniñ Ukrayinağa qarşı bugünge qadar devam etken cenkiniñ başlanmasına sebep oldı. Qırım.Aqiqat belli ukrayin yırcısı Jamalanen on yıllıq Rusiye ilhaqı onıñ tuvğan Qırımını nasıl deñiştirgeni, Qırım yarımadasınıñ azat etilmesine inanıp inanmağanı, bu künni yaqınlaştırmaq içün ne yapıla bilecegi ve onıñ arzuları aqqında laf etti.

On yıl - bu endi yetişken bala, işğal altında ösken bala, dep qayd ete Jamala. Öz duyğularını, yırcınıñ aytqanına köre, eñ yahşı öz icadında ifade ete.

''Men, icadiy insan olaraq, yır müellifi, yırcı, er şeyni muzıka vastasınen keçirem. Bu menim, eger isteseñiz, bu dünya ile qonuşma yolumdır. Bu vaqıt içinde çoq şey yazdım, ve bütün duyğularımnıñ yañqısı menim albomlarımda bar - "Evge yol", ''1944'' ve 2023 senesi mayıs ayında çıqqan QIRIM albomı. Bu menim, menden alınğan şeylerni, menim acılarımnı añlatmaq ve olar aqqında aytmaq içün menim usulımdır", - dep tarif etti Jamala.

Rusiyeniñ Ukrayinağa tam miqyaslı istilâsı 2014 senesi Qırım ilhaqınıñ aqibetidir, dep emin o.

2022 senesi fevralniñ 24-ü Jamala ve onıñ halqı içün qırımtatarlarnıñ öz toprağında yaşamaq, ana tilinde laf etmek, tamır halqı olaraq tanılmaq aqqı içün küreşinde daa bir sınav oldı.

"2022 senesi fevralniñ 24-nde Nazılhan qartanamnıñ ikâyelerini birer-birer hatırladım. "1944" yırımda men onıñ vaziyetini, sürgünlik, qırımtatarlarnıñ Qırımdan Orta Asiyağa mecburen sürgün etilüvi vaqtını, muzıkal olaraq kösterem. Fevralniñ 24-nde Rusiye raketaları üstümizge uçqanda, ve biz soñra ne olacağını bilmey, şaşqınlıq, qorqu içinde edik ve tam o vaqıt men de böyle duyğularnı is ettim. Teessüf ki, küreş devam ete", - dep ayta yırcı.

Bugün Jamalanıñ küreşi onıñ yırları sayesinde. Şimaliy Amerika ve Avropa memleketleri boyunca turları vaqtında, yırcı öz çalğıcılarınen beraber Rusiyeniñ Ukrayinağa istilâsı başlağanından berli teşkil ete, o, Ukrayinağa yardım içün millionlarnen dollar toplay.

"Tünevin Viennadan qayttım... ve küreşimni devam etecegimden, yolumnı devam etecegimden, Ukrayinada cenk er kün devam etkenini qayd etip olğanımdan memnünim. Böyle marafonlar, Ukrayina içün hayriye toplamaları keçirilgen şeerlerniñ deñişmesi yahşı bir şey, çünki keçken sene bu yıllıqnı "Büyük Britaniyada, Londonda, bu sene Viyanada, Avstriyada" qayd ettiler'', - dep ayta Jamala.

Faaliyetçi ya da diplomat olmağa planlaştırmağan edi, dep ayta Jamala. Amma qorqunçlısı şunda ki, böyle cenk 21-inci asırda bütün dünya közleri ögünde keçe.

Yırcınıñ qayd etkenine köre, aynen böyle turlarda o, çoq şey, şu cümleden Qırımda siyasiy taqipler aqqında tarif ete bile.

''Liverpulde QIRIM albomınıñ taqdim tedbirini keçirdim. Men olarnı alıp, bütün ekranlarğa qoydım - anda 20 biñ insan bar - siyasiy mabüsler aqqında mesajlarnı yazdım. Men olarnıñ adlarını berdim. Men bu aqta susmaq mümkün degil, dedim, dep hatırlay Jamala. Men belli bir memleketlerde, dünya meydançıqlarında çıqışta bulunmaq içün populârlığımnı qullana bilem''.

Tam miqyaslı cenk bir çoq ukrayinalınıñ Qırım ilhaqına munasebetini deñiştirdi, dep qayd ete yırcı.

Evelde onıñ ğayıp olmasına razı olmağa teklif etken insanlar olsa, şimdi aynı bu insanlar evsiz qalmaq ne olğanını añlaylar.

''İşğal etilgen topraqlardan insanlar maña mektüpler yaza ve deyler: ''Jamala, afu et, o vaqıt ne aqqında aytqanıñnı añlamadıq: nasıl etip bunı qabul etip, qaytarıp, al, öz yolumdan kettim, dep aytmaq mümkün?'' Ğaliba, hatalarımızdan ders almalımız'', - dep ayttı Jamala.

2014 senesi Qırım ilhaqı bu qadar devam etecegine pek az kişi inana edi. Jamala da buña inanmağa istemey edi. Onıñ aytqanına köre, balaları doğğan soñ, olarğa Qırımdaki evini ve ösken yerlerini köstermege arzu ete. Ve şimdi bu ilhaqnıñ çoq vaqıt devam etecegine inanmağa istemey, dey Jamala.

''İnanmaq isteyim ki, [Qırımnıñ azat etilmesi] erte olur, ve bu kerçekten de menim arzum deñizimizni, dağlarımıznı qaytarmaq. Eminim ki, bu qıyın bir yol olacaq. Elbette, men bu meseleniñ diplomatik, siyasiy yollarnen çezilmesini ister edim. Amma kerçekten nasıl olacağını kimse bilmey", - dep yekünledi Jamala Qırım.Aqiqatqa bergen intervyüsında.

MALÜMAT: Ukrayinağa qarşı Rusiye silâlı ücümi 2022 senesi fevralniñ 24-nden sabadan berli devam ete. Rusiye ordusı arbiy ve vatandaş infrastrukturasınıñ esas obyektlerine avadan darbe endire, uçaq alanları, arbiy bölük, cermay bazaları, yaqıt stantsiyaları, kilse, mektep ve hastahanelerni viran ete.

Rusiye ordusı çekilgen soñ azat etilgen köy ve şeerlerde kütleviy öldürüv adiseleri aqqında belli oldı. Bazı ğarbiy liderler Rusiyeni cenk cinayetlerinde qabaatladı. Rusiye akimiyeti arbiyleriniñ öldürüvlerge alâqası bar olğanını inkâr etip, olarnı «uyduruv» dep adlandıra.

Rusiye Ukrayinağa qarşı basqıncılıq cenk alıp barğanını inkâr ete ve bunı maqsadı «askeriysizleştirüv ve denatsifikatsiya» olğan «mahsus operatsiya» dep adlandıra.

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.