Advokat Edem Semedlâyev «ekstremizm ve terrorizmde» qabaatlanğan qırımtatarlarnıñ davaları baqılğan Rusiye mahkemelerinde şaatlıq etken gizli şaatlar «devletniñ agentleri» ola, dep bildirdi. Bu aqta Semedlâyev mayısnıñ 30-nda online ötkerilgen «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesiniñ körüşüvi vaqtında ayttı.
Advokat Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesinde baqılğan Aqmescitteki ekinci «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» gruppası aqqında tarif etip, gizli şaatlar aqqında ayttı.
«Üç şaatnı endi sorğuğa çektik. Devlet agentleri olğanını kene köremiz. Yani kerçekten bir şeyde iştirak ete bilgen, ya da bir şeyden haberi olıp şaat ola bilgen insanlar degil. Olar devlet agentleri ola, tahqiqat anket malümatını belli olmasın dep, olarnı gizledi. Olar tek protokolda yazılğanlarnı ayta; aytılğan şeylerni aytalar, imaye suallerine ise ya «hatırlamayım», ya da ezberlegen cümlelerinen cevap bere», – dep bildirdi advokat.
Qabaatlav tarafı advokatnıñ aytqanlarını izaatlamadı.
Aqmescitteki «Hizb ut-Tahrir davaları» boyunca mahküm etilgen qırımtatarlar Rusiyeniñ Rostov-na-Donu №1 tahqiqat izolâtorına etap etildi, dep haber etilgen edi.
2019 senesi martnıñ 27-nde FSB, Rusiye İç işler nazirligi ve Rusiye gvardiyasınıñ hadimleri martnıñ 27-nde Qırımda qırımtatarlarnıñ, şu cümleden «Qırım birdemligi» faalleriniñ evlerinde tintüvler keçirdi. Umumen Rusiyede ve işğal etilgen Qırımda yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtında iştirak etkeninde qabaatlanğan 24 faal tutulğan edi. Tutulğanlar arasında qırımtatar cemaat jurnalistleri Rustem Şeyhaliyev, Osman Arifmemetov ve Remzi Bekirov bar ediler.
2019 senesi martnıñ 27-nde ve 28-nde Aqmescitniñ rayon mahkemesi bütün tutulğanlarnı apiske aldı.
OSCE kütleviy haber vastalarınıñ serbestligi vekili Harlem Désir martnıñ 27-nde Qırımda keçirilgen kütleviy tintüvlerden soñ «Qırım birdemligi» faalleriniñ apiske alınuvını takbih etip, olarnıñ Rusiye SİZOsından acele azat etilüvine çağırğan edi.
Rusiye Tış işler nazirligi OSCE kütleviy haber vastalarınıñ serbestligi vekili Harlem Désirniñ apiske alınğan «Qırım birdemliginiñ» faallerini, Qırımdaki vatandaş jurnalistlerini azat etmek çağıruvları «şaşıra», dep bildirdi.
«Memorial» aq qorçalayıcı merkezi 2019 senesi martnıñ 27-nde Qırımda Rusiye quvetçileri tarafından tutulğan 24 qırımtatar faalini siyasiy mabüs dep tanıdı.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
