Rusiye havfsılıq Şurasınıñ kâtibi Nikolay Patruşev ilhaq etilgen Qırmda qabarcılıq yüksek seviyede olğanını bildirdi. Keçken sene yarımadada qabarcılıqqa qarşı küreş qabunnamesi 2 biñden ziyade sefer bozulğanı ve biñge yaqın mesül şahıs cevapkârlıqqa çekilgeni qayd etile.
Böyle bir beyanat nenen bağlı olabile? Qırımda angi saalarda qabarcılıq seviyesi daa da yüksek? Qırım ile Rusiye qabarcılıqlıları arasındaki farqı nede? Bu ve diger suallerge Qırım.Aqiqat Radiosınıñ musafirleri ve mutehassıslar cevap bere.
«Qırım qabarcılıqqa qarşı küreş komiteti»niñ reisi, «Aldatılğan Qırım» teşkilâtçısı İlya Bolşedvorov Qırımda memurlar iç bir yerde olmağanı qadar hırsızlıq yapqanlarından emin.
Qabarcılıq seviyesi yüksek degil – o qarardan ziyade yüksek. Akimiyet başına soqaqtan insanlar keldi, olarnı kimse saylâmağan ediİlya Bolşedvorov
– Qabarcılıq seviyesi yüksek degil – o qarardan ziyade yüksek. Men bellesem, bu mesele Qırımnıñ zemaneviy yolbaşçılarınıñ kadrlar siyasetinen bağlı. Olar 2014 senesi yüz bergen vaqialar neticesinde akimiyet başına keçip oturdı, yani olarnıñ professional idareciliknen asla alıp berecekleri yoq. Akimiyet başına soqaqtan kelgen insanlar keçip oturdı, olarnı kimse saylâmağan edi. Olar hayaliy yararlıqlarından dolayı aqrabalıq sebebinden, ya da dostluğı, tanışlığı ve saire sebeplerden dolayı tayin etilgen edi. Ukraina devrinde belediye memurlarınıñ seviyesi bayağı yüksek edi ve işlerine qarışmağa acet qalmay edi. Eninde-soñundsa akimiyet içine «Rus birligi» (Russkoye yedinstvo) teşkilâtınıñ kadrlar rezervinde beklegen – Sergey Aksönovqa (Qırımnıñ rusiyeli ükümetiniñ yolbaşçısı –QA) sıcaq baqqan soylârı keldi. Onıñ seviyesi ise, cinayetçi çeteniñ sabıq azası seviyesine uyğun edi.
İlya Bolşedvorov, Qırımğa Rusiyeden para kelip başlağan soñ, yerli memurlar bücet paralarını özleri añlağan «menimsev» tarzında menimsep başladı degen netice çıqara.
– Beş yıl içinde Qırımda iç bir şey deñişmedi ve insanlar cezalanaraq, yerlerine başqaları keldi, zira olar evelkilerinden de beter olıp çıqtı.
Bizde paralarnıñ ekseriyeti şeffaf olmağan mal satıcısı yolunen, ya da mal satqan şirketler üzerinden paylâştırıla. Topraq damartıları akimiyetniñ riyayetkârlığına ya da gizliden alıp kirilgen para miqdarına köre tarqatıla, lâkin Topraq ve mülkiyet mınasebetleri Nazirligi ve belediyeler çoqusı allarda öz vazifelerini ve mahkeme qararlarını becermey. Men bellesem, yerli Qırım akimiyeti içün bu çoqtan berli bir siyasiy netice ketirmekkerek edi. İşbu akimiyet printsipsiz yüssüzlik ile er şeyni közümiz ögünde yapıp otura.
Ukrainalı siyasetşınas Konstantin Batozskiy yarımada ilhaqında iştirak etkenleri, Qırım memurlarını Rusiyeniñ qabarcılıqqa qarşı alıp barğan kösterişli küreşinden qoruy.
Qarşılıq kösterüv isteklerini azaltmaq içün qabarcılıqqa qarşı, dersiñ, nevbetteki küreş cereyanı ilân etileKonstantin Batozskiy
– Adet-üzre Rusiyede qabarcılıqqa qarşı büyük bir küreş başlatılsa, demek ki bu esasen halqnıñ diqqatını esas problemlerden çekmek maqsadınen yapıla. Bu – ealiniñ közlerini «köpüknen toldurmaqnıñ» esas misallerinden biridir. Men bellesem, Qırımda hususan işte şu yapıla: çoqtan berli bir mucize yoq ve rusiyeli akimiyet vadeleriniñ üzerini baş nazirniñ «Para yoq, amma sizler dayanıñız» degen ibaresi yahşı qaplap ala. Belli ki, qarşılıq kösterüv isteklerini azaltmaq içün qabarçılıqqa qarşı, dersiñ, nevbetteki küreş cereyanı ilân etile. Sıradan er angi bir memurnı butün dertlerde qabaatlap, ictimaiy fikirge uymaq maqsadınen apiske qapatalar vesselâm. Bu mesele Aksönov ile digerlerine toqunmaz ve al-azırdaki siyasiy tizilişke tesir etmez.
Aleksandr Golubov
(Metinni Vladislav Lentsev azırladı)
