Qırımda repressiyalar artacağı beklenile – Zair Smedlâyev

Rusiye FSBsi Qırımda «ekstermistik gruppanı»meydanğa çıqarğanı aqqında beyan etti. Rusiye mahsus hızmetleriniñ versiyasına köre, onıñ azaları Qırım müftisi Emirali Ablayevniñ evine «Molotov kokteylleri» atqan eken. Bunıñ teşkilâtlandırıluvında Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilevniñ yardımcısı ve Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov qabaatlanmaqta. FSB iddia etkenine köre, onıñ terkibine, Harkovlı eki sportçı-boksçı – Oleksandr Steşenko ve Oleksandr Tretyakov kire ekenler. Çubarov, FSBniñ beyanatına, halqara cemaatçılıq ögünde Meclisni yamanlamaq içün yaptı dep qıymet kesti.

Qırımtatar Milliy Meclisi reisiniñ muavini İlmi Umerovnıñ sözlerine binaen, FSBniñ işbu opratsiyası «başından soñuna qadar uydurılğan».

İlmi Umerov

«Eger qısqadan aytacaq olsaq, başındsan soñuna qadar er şey uydurılıp çıqarılğan. Hatırla da baqıñız: adliyeciler SİZOda Steşenkonıñ yanına tam manada bastırıp kirgenlerinde o olarğa qılınuv ve qıynalar aqqında çoq «meraqlı» şeyler aytıp yetiştirgen. «Müddeti» bitken soñ, Steşenkonı çıqaracaqları yerine, onı araba qapudan çıqqanınen maşna içine tıqaraq, qarşılamağa kelgen ve şaşıp qalğan adliyeciler ögünde alıp ketkenler. Qayda alıp ketip ne yapqanlarını tek tasavur etmek qala. İşte, bir qaç künden soñ, ötü patlağan genç adam Qırımtatar Milliy Meclis teşkil etken ekstremistik teşkilât aqqında şaatlıq yapa», – dep ikâye etti Qırım.Aqiqatqa Umerov.

​Qırım.Aqiqat qırımtatar faali Zair Smedlâyevden FSBniñ yañı «fitnesine» izaatlav bermesini rica etti.

– Qırımda FSBniñ çıqarğan yañı «fitnesi» boyunca fikriñiz nedir?

– Dersiñ, Ukraina Yuqarı Radasınıñ deputatı Mustafa Cemilevniñ yardımcısı ve SBU yardımınen Rusiyede yasaqlanğan Qırımtatar Milliy Meclisiniñ lideri Refat Çubarovnıñ emirine istinaden, Erol Veliyev tarafından teşkil etilgen ekstremistik gruppanıñ meydanğa çıqarıluvı, qırımtatar faallerine qarşı kütleviy repressiyalarnıñ devam ettirilmesi içün bir azırlıqtır.

– Yani, siziñ fikriñizge köre, bu Qırımdaki mahsus hızmetler azırlağan stsenariyniñ tek bir parçası, öylemi?

– Bu «işn», terrorizm ve ekstremizge qarşı yapılğan küreş vastasınen, akimiyetniñ qanunsızlığı ve zulumına, tevqifleri, insanlarnıñ ğayıp oluvı ve öldürilüvine, ev ve camilerdeki tüntüvlerni sevmegenlerni aqqından kelmek maqsadınen yapıla. Sanki dersiñ Emirali Ablayevniñ evi yaqılğanınen bağlı operatsiya da uydurulğan edi. Hucur şey, qora yanvar ayında ateşke berilgen olsa, o ancaq mayıs ayında şok qazana.

​– Bu vaziyette eñ çoq begenmegen şeyiñiz nedir?

– Eñ yaramay tarafı şu ki, qırımtatarlarğa qarşı yapılğan provokatsiyalarda öz halqı içün ölecegine söz bergen, şimdi ise, cinayetlerniñ iştirakçisi olğan insanlarnı qullanalar. Buña olar razılıq bereler, bazen de tintüv ve tevqifler de olarnıñ tevsiyesinen yapıla.

– Artıq bu «işte» uyuşmağan taraflarını köresiñizmi?

– Mayısnıñ 21-nde keçken konferentsiyada, Rusiye FSBsi, Qırımda tutulıp alınğan ukrainalı Oleksandr Steşenko sanki dersiñ, müftiniñ evi ateşke berilüvinde Veliyevniñ alâqası olğanı aqqında aytılğanını köstergen videoda, Steşenko bu vaqialarnı Veliyevnen birlikte işğal etilgen Qırımda bu yıl yanvar ayında muzakere etkenini ve hususan o zaman, tamam yanvar ayında, Veliyev daa bir iştirakçinen beraber evni ateşke bergen ekenler dep iddia ete.

Refat Çubarov, Erol Veliyev o vaqıtta Qırımda Steşenkonen ne laf etip olamaycağına, ne de er angi bir diversion tedbirlerde iştirak etalmaycağını qayd ete, çünki Veliyev o vaqıtta Qırımda degil eken.

​

​– Veliyev ne zaman Qırımda olğanı bellimi?

– Veliyev Qırımnı eñ soñki kere 2017 senesi sentâbr ayında ziyearet etken ve bunı ister Ukraina, ister Rusiye sıñır organlarınıñ munasip vesiqalarından teşkermek mumkün.

Bu aqta Çubarovqa Veliyevniñ özü yaqında Kyivde keçken körüşüv vaqtında aytqan. Çubarov, bularnıñ epsi FSBniñ, 2018 senesi yanvar ayında Qırımda olıp keçkeni aqqında Steşenkonıñ aytqan vidosındaki versiyasını hatırladı. Steşenkonıñ sözlerine köre, olar Steşenko, Veliyev ve Tretyakov olaraq üç kişi körüşken ekenler. Daa soñra Steşenko, Veliyev Emirali Ablayevniñ evini ateşke bermege teklif etkenini iddia ete, ondan soñ Oleksandr Steşenko: «men insanlar ölebilecegini añlağanım içün, bundan vazgeçtim, Erol Veliyev ise Tretyakovnen beraber bu vazifeni yerine ketirdiler», - dey.

İşbu versiyanı izaatlağan Refat Çubarov, Veliyevniñ Qırımda bulunğan künlerini teşkermeden FSB hata yapqanını ve bu olar sızğan qabaatlav konstruktsiyasını bütünley alt-üst etkenini qayd ete.

– Rusiyeli akimiyet Qırımda farqlı tüşünce saiplerine basqı yapmaqnı arttıracaq dep tahmin etmek mumkünmi?

– Semetdeşlerimiznen beraber keçirgen şahsiy subetimizde «ölümge azır» olğan diger birisi, olarnen beraber olmağanlarğa nisbeten yaqın zamanda kütleviy repressiyalar yapılacağına söz berdi.

Soñki tevqifler ve ihtimal, ilerideki soylârı – şu cumleden diniy, siyasiy ve iqtisadiy ceetten repressiyalar artacağına bir delildir.

Temelli bilgen bir şeyim bardır ki, er bir provokatsiya, er bir çaqımcılıq, er bir tevqif içün cevap bermek kerek olacaq. Allah esaplaşuvnı çoq uzatmaz.