Ruslan Zeytullayev, Rusiyede yasaq etilgen «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtına ait olğanında qabaatlanğan ilk Qırım sakinlerinden biri oldı. 2015 senesiniñ yanvar ayında onıñ Baydar (Orlinoye, Aqyar) köyündeki evine Rusiye telükesizlik hadimleri basıp kirdi. Tahqiqatnıñ versiyasına köre, Zeytullayev «terroristik grupnı teşkil etti». Rostov-na-Donu şeerinde keçken mahkeme oña 12 yıl apis müddeti berdi. O, Salavat şeerindeki (Başqortıstan, Rusiye) sert rejimli koloniyada cezasını çeke. Qırımda ise Ruslannı ömür arqadaşı ve üç qızı bekley.
Meryem Zeytullayeva, bir kere balalarını mahkemege alğanını hatırlay. Qorantanı oturışuvğa yibermediler – olar qapı tübünde oturıp beklemege mecbur oldılar.
«Ruslan koridor boyunca ketirilgende balalar onı kördi ve quçaqlamaq içün oña doğru çaptılar. Lâkin o, bunı yapıp olamadı – qollarında buğavlar taqılı edi. Onı avtozakqa (tevqif ve mahküm etilgenlerni taşımaq içün mahsus maşinağa – QA) oturtqan soñ ortancımız – Mumine – pek qıçırıp ağlamağa başladı. Biz böyle tesirni özümiz de beklemedik. Ondan soñ o maña, oturışuvlarğa balalarnen kelme, dedi».
Mumine: «Babamnı körgende, onı sım-sıqı quçaqlarım».
Meryem, qızlarınıñ evelden yat adamlarnen laf etmegenlerini ve birisi kelse, başqa odağa ketip, qapalğanlarını ayta. Balalar içün psiholognıñ davet etilmesi aqqında o, 2015 senesiniñ yazında tüşünip başladı. Lâkin maliy vaziyet mutehassısnı tutmağa imkân bermedi. O zaman «Bizim balalar» leyhasınıñ rehberi Lilâ Bucurova, bu cemiyet birleşmesinde çalışqan psiholognıñ yardımını teklif etti.
Balalar sevgi muitinde yaşay ve bu, Zeytullayevler qorantasınıñ yararlığıdır, dey psiholog Tatyana. Evde onıñ adı aytılğanda Nuriye, Mumine ve Sabriye nasıl etip beraber poçta kartları, plastilinden türlü şeyler yapqanları, oynağanları aqqında, biri-biriniñ sözüni kestirip ikâye eteler.
Psiholog: «Balalar ile psihoanaliz nazariyesi çerçivesinde çalışmaq mümkün degil. Bu sebepten men art-terapiya yönelişinde çalışam. Kiçigi, Nuriyeniñ resimleri başta sıtıq tüslü edi, şimdi ise olarda renkler peyda olıp başlay. Balalarda telâş derecesi ale daa orta dereceden yüksektir – olar babaları evde olmağanından horlana», – dep qayd ete. O, olarnen sanki babaları bir yerge ketmedi laf etmege, onıñ qorantadaki itibarını tüşürmemege ve «eger söz tutmasalar: özüñizni yahşı tutmasañız, babañız kasevetlenecek, demege» tevsiye ete.
Nuriye: «Babam qaytqanda oña resim bağışlaycam ve yanağına öpecem
Meryemniñ anası Ayşe olarğa öz ömür arqadaşınıñ öliminde soñ, 2015 senesiniñ aprel ayında köçti. «O vaqıt büyügi – Sabriye – özüni pek yaramay is ete edi: esini coya, burnu qanay edi. Bir-biriniñ üstüne olğan eki stress netice berdi: bala bir kereden em qartbabasız, em de babasız qaldı. Biz oña zornen künde üç qaşıq sorpa aşata edik», – dep ikâye ete Ayşe.
Şimdi Sabriye sekiz yaşında. O, ekinci sınıfqa qatnay. Mektepte oña nasıl munasebet köstereler, degen sualge Meryem, iç bir problemi yoq, dey: «Maña köre, balalar babalarına ne olğanını öyle de añlamadılar. Ocaları ise bir şey aytmaylar. Er alda, biz yüzlev ya da şaqa eşitmeymiz. Aynı şeyni özüm aqqımda da ayta bilem. Arqamda ne aytqanlarını bilmeyim, lâkin yüzüme qarşı bir şeyler aytmağa kimse cesaret etmey».
Два года без мужа и отца: как живет семья Зейтуллаева (фотогалерея)
Biz Meryemnen suhbet etkence onıñ büyük qızı, yanımızda olıp, diqqatnen diñley edi. Eñ soñunda ise ağlap yiberdi.
– Sabriye, sen ağlağanda men de ağlap başlağanımnı bilesiñ de, – Meryem onıñ başını ohşay.
– Men babaka (babam) aqqında aytılğanını diñlegende, közyaşlarım öz-özünden aqıp başlay, – dey qızçıq.
Sabriye: «Onı sevgenimizni aytacam, biz o qadar sağındıq…»
Ruslan Zeytullayevni 12 yıl azatlıqtan marum etüv cezasına mahküm ettiler. Bu müddetni tolusınen oturıp çıqsa, büyük qızı, Sabriye, yigirmi üç yaşında olacaq. Mumine yigirmi bir buçuq yaşına ve kiçigi, Nuriye – on eki yaşına kelecekler.
Halqara siyasiy İslâm teşkilâtı «Hizb ut-Tahrir»niñ vekilleri öz vazifesini, bütün musulman devletlerini bir İslam hilâfeti içinde birleştirüvde köreler. Lâkin olar buña irişmek içün terroristik usullarınıñ qullanıluvını red ete ve Rusiyede aqsız yerde taqip etilgenlerini aytalar. Rusiyeniñ Yuqarı mahkemesi 2003 senesinde «Hizb ut-Tahrir»ni «terroristik» olaraq tanılğan 15 birleşmeniñ cedveline kirsetip, yasaq etti.
