Donbass bekler: ne içün Kreml paralarnı Qırımğa yollay

Rusiye devlet bücetinden işğal altındaki Donetsk ve Lugansk vilâyetlerine ayırılğan paralarnı Kaliningrad ve işğal altındaki Qırımğa yollamaqta. Ne sebepten Moskva para aqımını bu şekilde dağıta?

Kreml Donbassnen bağlı global planlarından vazgeçmedi, dep saya donetskli siyasetşınas Kirill Sazonov.

– Donbass Rusiye içün – alâ daa Kyivge basqı yapmağa imkân bergen bir vastadır. İşğal etilgen topraqlarğa hususiy bir status berip, Ukrainağa keri qaytaruv planından kimse vazgeçmedi. Söz, finansirlev tamamile Kyivden yapılması, cengâverlerniñ afu etilerek, «halq militsiyasına» çevirilmesi, ayrıca Yuqarı Radada olarğa veto aqqı tanıyaraq, temsilcilik berilmesi aqqında yürsetilegenini hatırlatmaq ister edim.Rusiye para yardımı yapmaqtan vazgeçmesi, bir mana ifade etmemekte. Mustaqil olğanı aqqında ilân etken cumhuriyetlerniñ silâlı quvvetleriniñ saflarında cengâver ruh kötermek ve koordinatsiyanı eyileştirmek maqsadınen, orta idariy terkipte, epbir Rusiyeden yollanğanlar bulunmaqta. Lâkin, meselâ, rusiyeli arbiyler Donbassnı terk etse, işte o zaman cengâverler ciddiy teşkiliy meselelernen qarşılaşması mümkün.

Ukrainalı siyasetşınas, «Yekâne koordinatsion merkez» (Yedinıy koordinatsionnıy tsentr) platformasınıñ lideri Oleg Saakân qayd etkenine köre, Donbassqa yapılğan açıq yardımnı kesmeknen Rusiye, bir kereden bir qaç meseleni çezgen olıp çıqa.

– «Qırımğa» böyle kösterişnen para yollanması, prezident saylâvından evel bir yapılğan Qırım oyunı olma ihtimali bar. Saylâv tamam işğal yapılğan künü yani martnıñ 18-nde keçirilecegini hatırlatmaq ister edim. O ya da bu şekilde, Moskva Donbassta işğal etilgen ukrain topraqlarına paralarnı bücetniñ gizli menbalarından yollay edi. Belki de, işte Rusiye Federatsiyası ukrain buhranı meselesinde endi añlaşmağa mümkün olacaq bir pantnör olaraq körünmesi içün Almaniya ve ABD tarafına yapılğan bir soy reveranstır. O qısmen de olsa, buñı becerebile. İç olmağanda, Vladimir Putinniñ barıştırıcılarnı kirsetme teşebbüsini alayıq – bu başından berli ukrain tarafınıñ ğayesi olıp kelmekte. Rusiye prezidenti er kesniñ diqqatini çekecek bir kün tertibi tapqan olıp çıqa. Ukrainağa topraqlarını keri qaytarmadan qaytaruv teşebbüsinen qoyulğan bir qapqandır bu.

Ukrainalı iqtisatçı, «Finans studiyası» (Finansovaya studiya) konsalting şirketiniñ idareci parntnörı Yevgeniy Nevmerjitskiy Rusiye paralarınıñ saylâv versiyasınen dağıtıluvına qol tutmaqta.

– İşğal etilgen Donbass territoriyalarınıñ, tanılmağan olması ve tış ticaretiniñ olmaması sebebinden iqtisadiyatınıñ tıştan yardım almadan adam aqıllı inkaşaf etmesine çare yoq. Rusiyeniñ yardımına kelgende ise, epimiz onıñ insaniy yardım degil de, silâ yardımı yollağanından epimiz pek yahşı haberdarmız. Mustaqilligini ilân etken cumhuriyetlerge yapılğan arbiy yardımlar Rusiyege paalığa patlay. Şimdi ise saylâvcılar içün açıq bir jest yapıldı: bizge ait olmağan topraqlarğa qol tutmaqtan vazgeçip, yardımnı bizim toprağımız olğan Qırımğa yollaymız denilmekte. Zanımca, prezident saylâvından evel böyle bir adımnı Kreml muim dep tanımaqta.

(Matirialnıñ metin şeklini Vladislav Lentsev azırladı)