Qırım yarımadası Rusiye tarafından işğal etilgeninden aman-aman üç yıl keçti. Yaltadaki «Skazka» ayvanat bağçası ve «Taygan» arslanlar parkınıñ müdiri Oleg Zubkov, Qırım.Aqiqatqa intervyü berip, ayvanat bağçaları biznesi Qırımda nasıl alda olğanını tarif etti.
– Oleg, Avropadaki ayvanat bağçalarından ayvanlarnı alıp olasıñızmı?
– Avropanıñ ayvanat bağçalarınen deñişüv, ya da ayvanlarnıñ satın alınılması aqqında, 2014 senesi dekabrden berli, endi hayal etmeymiz bile. O dekabde biz Avropanıñ üç ayvanat bağçasından ayvan ketirgen soñki maşnanı Qırımğa keçirip olğan edik.
O vaqıt daa Ukrainada berilgen ruhset vesiqalarını qullanıp biz mücizeviy şekilde Qırımğa jaguarlar, maymunlar, alpaka, kenguru ve daa çoq diger ayvanlarnı ketirmege becerdik. Ve o vaqıt Qırımğa kelecek ayvanlarnı Almaniya, Çehiya, Poloniya gümrükleri yibergen edi, ve atta Ukraina öz territoriyasından tranzit imkânını berip, ayvanlarnı Qırımğa «Skazka» ayvanat baqçasına yibergen edi.
– Aysa, nasıl problema bar?
– Rusiye gümrükhanesi, «rusiyeniñ Qırımına böyle unikal yük», em de Avropa vesiqalarını toplap, kelgenine quvanmaq yerine, meni kontrabandist olaraq ilân etti, tahminen bir yıl devamında öz igrenç tedqiqatını alıp bardı ve neticede mahkemeden, arttaki tarihnı qullanıp, olarğa iç bir şekilde ait olmağan yük içün gümrük bergisi olaraq 1 500 000 ruble tölemege menden talap ettiler.
Hatırltayım, 2014 senesiniñ soñuna qadar Qırımğa yük kirsetilgende muvaqqat tertip amelde edi, ancaq 2015 senesi yanvar 1 kününden başlap yük deklaratsiyaları toldurılıp başlandı ve Rusiye gümrükhanesi işke tüşürüldi.
– Gümrük organlarınıñ böyle davranışına evel de rast kele ediñizmi?
Rusiye gümrük organlarını nefret ettim ve şimdi endi çetelden ayvan ketirecek olsam da, bunı soñ derece zarur vaziyete yaparım, çünki bu alçaq eriflerni aşatmağa istegim yoqOleg Zubkov
– 20 yıl devamında tışqı iqtisadiyatnen oğraşqanım alda, bu adise – eñ büyük masqaralıq edi. Avropadan ya da diger memleketlerden ketirgenim ayvanlarğa iç bir gümrükhanede böyle davranmadılar. O adiseden soñ Rusiye gümrük organlarını nefret ettim ve şimdi endi çetelden ayvan ketirecek olsam da, bunı soñ derece zarur vaziyete yaparım. Çünki bu alçaq eriflerni aşatmağa istegim yoq.
İç kimse adaletli bergini ve gümrük bergisini tölemege qarşı degil, Ukraina vaqında er sefer olğanı kibi. Lâkin şimdiki vaziyette olarnıñ nasıl bir açközlüliknen bu yükke atılğanlarını körse ediñiz. Ayvanat bağçasına bahşış etilgen bir babun-hamadryad başına 2000 dollar fiyat qoya ediler. Bunı mümkün olğanı qadar çoqça bergi almaq içün yaptılar!
– Avropadaki diger añlaşmalarıñızğa şimdi ne oldı?
Bügünki Qırımğa, bu «goblinlernen» beraber, iç bir şeyni ketirmege çare yoq. İstek te yoq, çünki bu oyunlar Qırımda ne zaman ve nasıl bitecegi belli degilOleg Zubkov
– Ayvanlarnıñ ketirilmesi aqqında Avropanıñ ayvanat bağçalarınen qalğan añlaşmalar red etildi, alınılğan ayvanlarnı satmağa mecbur oldıq, ya da coymağa... Çastımızğa, eñ qıymetli ayvanlarımızdan biri – Çehiyanıñ Dvůr Králové ayvanat bağçasından ketirilgen zurafe ırğaçını men Odesadaki Andrey Kislovskiyniñ yañı ayvanat bağçasına satıp oldım.
Beş çetel añlaşma qoptı, olar endi imzalanıp tölenilgen ediler. Lâkin öz tarafımızdan bu üç yıl devamında biz endi eñ azından on çetel añlaşmanı eda ettik, çünki bizde satılacaq ya da deñiştirilecek çoq ayvan bar, Avropada da ala bilecegimiz ayvanlar bar, em de çoq yıllar devamında emiyetli alâqalar quruldı.
Lâkin bügünki Qırımğa, bu «goblinlernen» beraber, iç bir şeyni ketirmege çare yoq. İstek te yoq, çünki bu oyunlar Qırımda ne zaman ve nasıl bitecegi belli degil.
– Ya Rusiyedeki ayvanat bağçalarınen ayvan deñişmek ya da satın almaq imkân barmı?
Biz Rusineniñ bir qısımı degilmiz de, añlaşılmağan bir «kontslagermiz», mında kiriş ve çıqış – diqqatnen teşkerüvden keçirile
– Bügün atta Rusiyeniñ içinde ayvan deñişmek ya da almaq – ğayet qıyın mesele. Biz Rusineniñ bir qısımı degilmiz de, añlaşılmağan bir «kontslagermiz», mında kiriş ve çıqış – diqqatnen teşkerüvden keçirile.
Reberliginde «baltalı veterinar» turğan bir Veterinar hızmetinde vesiqalarnı azırlamaq ta – paalığa çıqa ve çoqusı allarda aqılsız manialarnıñ yeñilmesinen belgilene.
Onıñ içün, sualiñizge böyle cevap bersem pek te yañılmam: menim ayvanat bağçalarımnıñ tış dünyanen alâqaları belgisiz müddetke, ya da belki de, ebediyen çoyuldı. Ya menim parklarımnıñ belâsı tek bu olsa edi
Maña ukrainliler doğru yazalar, sanki men tam bunı almaq kerek edim.
