İşğal altındaki Qırımda Rusiye Devlet dumanıñ qanunsız saylavlarında, ilk malümatlarğa köre, yarımadada reylerniñ 69% ve Aqyarda aman-aman 54% qazanğan «Yedinaya Rossiya» ğalebe qazandı. Saylayıcılarnıñ 41-42% rey berdi. Qırımda bir mandatlı bölgelerde saylavlarnıñ liderleri arasına yarımadanıñ şimdiki reberleri Andrey Kozenko, Konstantin Baharev ve Svetlana Savçenko kirdiler. Aqyar bir mandatlı okrugda sabıq ukrain deputatı, «Yedinaya Rossiya» firqasınıñ namzeti Dmitriy Belik ğalip çıqtı. Ne Qırım, ne de Aqyarda yerli akimiyet ciddiy bir bozuv olğanını körmedi.
Rusiye içtimaiyatçısı Denis Volkovnıñ fikirince, umumen Rusiye boyunca insanlar az rey bergeninde em akimiyet, em muhalifet qabaatlı:
Adiy bir saylayıcı içün «Qırım kimniñ?» suali artıq büyük emiyet taşımay. İnsanlarnı imtiyazlarnıñ lâğu etilmesi, küçük aylıqlar ve diger içtimaiy qıyınlıqlar raatsızlayDenis Volkov
– Bu saylavlarğa qoşulğanlarnıñ sayısı saylayıcılar bezgenini köstere. Hatırlatam, aynı bu sebepten rey berüv dekabr ayından sentâbr avuştırılğan edi – insanlar yazlıq evlerinde qalsınlar istediler. Bundan ğayrı, bir çoq insan Devlet duması çoq şeyge tesir etmegenini bile. «Yedinaya Rossiyanıñ» neticeleri ise oña bağlı insanlarnıñ sayısı çoq olğanından belli ola – devlette çalışqanlarnı aytam. Bu sefer vatanperverlik lafları saylavlarğa eñ az tesir etti. Adiy bir saylayıcı içün «Qırım kimniñ?» suali artıq büyük emiyet taşımay. İnsanlarnı imtiyazlarnıñ lâğu etilmesi, küçük aylıqlar ve diger içtimaiy qıyınlıqlar raatsızlay, olarnıñ fikirince, bunı yalıñız akimiyet al ete bile. Muhalifet saylayıcılarnı meraqlandırmaq içün kerekli sözler tapamadı, amma Rusiyede narazılıq küçü bar.
Qırım siyasetşınası Dmitriy Omelçuk, onıñ fikirince, Qırımda saylavlarda iştirak etken insanlar çoq olğanına şaşa:
Er şey belli – muhalifet ve alternativa yoqDmitriy Omelçuk
– Boykot çağıruvları ne qadar çoq olsa da, Rusiye boyunca rey bergenlerniñ sayısında pek farqlı olmadı. Ukraina Yuqarı Radasınıñ soñki saylavlarında rey bergenlerniñ sayısı şimdige köre 20 fayız ziyade edi. Mence, o vaqıt olar belli siyasiy küçlerni tutmaq içün «ebet» degil, «qarşı» dep rey berdiler. Şimdi bu maqsat yoq. Er şey belli – muhalifet ve alternativa yoq. Bu vaziyette rey bergenlerniñ sayısı çoq bile. Bundan ğayrı, Qırım temsilcileri Devlet duma ya da Federatsiya Şurasında Qırım içün ne yapa bileler? Rusiyege qoltutqan qırımlılar ğalebelerniñ çoqusını şahsen Vladimir Putin ile bağlay. Resurslarnı deputatlar degil, Kreml belgileydir.
«Çistıy bereg. Krım» cemaat teşkilâtınıñ reisi Vladimir Garnaçuk Aqyarnıñ Devlet duma deputatı lâqayt ve printsipsiz olacağını ayta:
– Aqyarda namzet Dmitriy Belikniñ ğalip çıqmaçı – Viktor Yanukoviç zamanınıñ Ukraina ğalebesidir. Printsipleri olmağan bir kişi deputat mandatını qazana, o, evelki saylavlarda aqyarlılarnıñ reylerini satıp, vaziyet deñişkende «avada fikirlerini deñiştirgen edi» ve ilâhre. Onıñ misalinde tehnologiya da ğalebe qazandı. O, Aqyarnıñ eñ büyük rayonlarından birinde 300 ruble içün rey bermege azır qartlarnıñ mobilizatsiya sistemasını qurdı. Bundan ğayrı, añlağanıma köre, «Yedinaya Rossiya» güzel neticelerni alsın istesen prezident memuriyeti Aqyar akimiyetine tesir etti. Amma Aqyarnıñ özü Dmitriy Belikniñ ğalebesinden ne fayda, ne de zarar körecek. Devlet dumasında şeerge iç bir alâqası olmağan daa bir dögme basıcısı peyda olacaqtır.
Pavel Kazarin, Qırım.Aqiqatnıñ közeticisi
