Avropanıñ bir sıra memleketinde faal ve diplomatik hızmetler sentâbr 3-de Rusiye işğal etken Qırımda psihiatrik hastahanede tutılğan Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini İlmi Ümerovğa qoltutuv aktsiyasını keçirdiler.
Ukraina
Kyivde saat 11:00 Kök Yüzü Qaramanları alleyasındaki cayav köpürinde İlmi Ümerovğa qoltutuv levhası asıldı. Lâqayt qalmağan vatandaşlar Meclis reisiniñ muavini İlmi Ümerovğa qoltutqanını bildirdi. Cemaat erbaplarınıñ aytqanına köre, işbu aktsiya cemaatçılıqqa Rusiye ve Qırımda siyasiy mabuslarnıñ problemini köstermek içün yapıldı.
«İlmi Ümerovnı tanımağan ve Qırımdaki vaziyetni bilmegen insanlar levhanı körgen soñ evine kelip, internette bir malümat taparlar, Rusiye Qırımda ürmet etilgen insanğa qarşı ceza psihiatriyasını işletkenini añlarlar. Levha İlmi Ümerovğa bağışlana, amma insanlar onı oqup, diger siyasiy mabuslar aqqında da haber alırlar, dep tüşünemiz», – dep ayttı «KrımSOS» teşkilâtınıñ göñüllisi Mila Şevçenko Qırım.Aqiqatqa bergen izaatında.
Aktsiyada Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov da bar edi.
Çeh Cumhuriyeti
Çeh Cumhuriyetiniñ paytahtı Pragada bir qaç on faal – ukrain, rus ve çehler – meydanğa Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini İlmi Ümerovnıñ fotoresimleri ve ukrain ve qırımtatar bayraqlarınen çıqtı.
Birdemlik aktsiyasında iştirak etkenler arasında «Ukrainskaya pravda» neşiriniñ jurnalisti Anastasiya Ringis de bar. «Şimdi epimiz İlmi Ümerovğa ve qırımtatarlarğa qoltutmaq içün birleşmelimiz», – dep qayd etti o, Radio Svobodağa bergen izaatında.
Cumaertesi aqşamı Praganıñ merkezinde olğan onlarnen turist aktsiyanıñ keçirilmesini közetti.
Macaristan
Siyasiy mabuslarğa qoltutuv aktsiyası Macaristanda da olıp keçti.
«Aktsiya Macaristan cemaatçılığınıñ diqqatını Rusiye işğalci akimiyeti tarafından İlmi Ümerovnıñ qanunsız yaqalanmasına celp etmek ve em siyasetçi, em de Macaristannıñ lâqayt olmağan vatandaşlarını İlmi Ümerov ve Rusiyede apiste tutılğan diger ukrain siyasiy mabuslarınıñ azat etilmesine qoltutsın, em de Rusiye Ukrainağa qarşı istilâsını toqtatsın dep, oña basqı yapmağa çağırmaq içün keçirildi», – dep aytıla Macaristandaki Ukraina Elçihanesiniñ matbuat hızmeti yapqan beyanatında.
Macaristanda yaşağan ukrainler İlmi Ümerovğa qoltutqanını bildirmek içün ayrı bir beyanatnı da aydınlattılar.
«İlmi Ümerov ve Rusiye işğal etken Qırımda, em de Rusiyede tutılğan diger ukrain siyasiy mabuslarınıñ azat etilmesine qoltutqan er kesniñ seslerine qoşulamız», – dep aytıla vesiqada.
Sloveniya
Sloveniyadaki Ukraina elçihanesi de sentâbr 3-de İlmi Ümerovğa qoltutuv aktsiyasını keçirdi. Bunı diplomatik temsilcilikniñ matbuat hızmeti bildire.
«İşbu aktsiya İlmi Ümerovnıñ qanunsız tutılmasına cemaatçılıqnıñ diqqatını celp etmek ve onıñ ve diger ukrain siyasiy mabuslarınıñ azat etilmesine qoltutmaq, Ukrainağa qarşı istilâ toqtatılsın dep, Rusiyege halqara seviyede basqını devam ettirmek maqsadı ile keçirile», – dep aytıla haberde.
İlmi Ümerov yapqan muracaatında dünyadaki semetdeşleri ve lâqayt qalmağan vatandaşlarnı sentâbr 3-de siyasiy mabuslarğa qoltutuv aktsiyalarına çıqmağa çağırğan edi.
«Qırımnıñ diger siyasiy mabuslarını da aytmağa çağıram – bu cesür insanlar bir qaç aydan bir buçuq yılğa qadar SİZOda yata... İnsanlar insafı ve kerçegine sadıq qaldı, yalan ve iftirağa razı olmayıp, öz serbestligini coydı. Dünya işğalci akimiyetniñ Qırımda yapqan repressiyalarını bilmek kerek!»
Qırımdaki Rusiye uquq qoruyıcı organları İlmi Ümerovğa qarşı «separatizm» maddesi boyunca cinaiy iş açtı.
Avgust 11-de İlmi Ümerov mahkeme zalında yaramadı. Ekimler onı infarkt ola bile dep hastahanege alıp ketti. Bundan soñ Rusiye kontrol etken Aqmescitniñ Kyiv rayonı mahkemesi Ümerov statsionar mahkeme-psihiatrik ekspertizadan keçecek kibi qararnı qabul etti. Avgust 18-de onı psihiatrik hastahanege avuştırdılar. Mahkeme-tibbiy ekspertizadan soñ hulâsa çıqaracaq ekimler komissiyasınıñ toplaşuvı sentâbr 7-de keçirilecektir.
İlmi Ümerovnıñ advokatları kelecek afta Ümerovnı kardiologik bölükke avuştırmaq muracaatına cevap kelecegini bekley. Qorantası alı ağır olğanını bildire.
Rusiyeniñ «Memorial» uquq qorçalayıcı merkezi Meclisniñ reis muavininiñ işi qanunsız ve siyasiy sebeplerden açılğanını bildirdi.
