Qırımnıñ akimiyet organlarını qurmaq ğayesi avgust 17-de yarımada meseleleri muzakere etilgen tögerek masada baqıldı. 2014 senesi Rusiye işğalinden soñ Hersonda Ukraina prezidentiniñ Qırımdaki daimiy temsilciligi, Kiyevde – Ukraina Baş prokuraturası yanında Qırım Muhtar Cumhuriyetiniñ prokuraturası, Odessada – Qırım Muhtar Cumhuriyetinde Ukraina İç işler nazirliginiñ Baş idaresi quruldı. Aynı vaqıtta yarımada meselelerinen oğraşqan bir sıra cemaat teşkilâtı dey ki, bütün bu hızmetler farqlı taraflarda qalğan qırımlılarğa fayda ketirmedi.
Bu vaziyette sürgünlikte olğan Qırımnıñ ukrain ükümetini qurmaq kerekmi? «Free Crimea» leyhasınıñ vekili Roman Ostapçuknıñ fikirince, bu vaziyette başqa çare yoq:
– Menim fikirimce, bugünde-bugün Qırımnı işte degil, kâğıtta baqqan bir sıra organ bar. Asılında ise, Ukrainada 2,5 yıldan berli yarımada meselelerinen oğraşqan kimse yoq – bu meselede umumiy mesüliyetsizlik bar. Amma sürgünlikte Qırım ükümetini alsaq, yarımadanıñ kelecegini baqmağa, işğalden azat etüv strategiyasını azırlamağa mecbur olacaq şahıslar peyda olacaqtır. Cemaat faalleri ve ekspertlerniñ istegini alsaq, mında bücet sermiyasına pek kerek qalmay.
Qırım ekspertler merkeziniñ müdiri Aleksey Starodubovnıñ zanınca, böyle bir ükümet kelecek yıllarğa hızmet etecek:
– Eminim, Qırım ile bağlı er angi mesele – aktual meseledir, soñki eki aftanıñ adise-vaqiaları bunı bütün Ukrainağa isbatladı. Añlaşıla ki, yarımada işlerini baqqan devlet organları bar – sahte, olar bir şey yapmay, köçip kelgenlerge bile yardım etmey. Qırım ukrain Nazirler şurasına muhtac olsa da, bu ükümet memuriy sıñırnı keçüv, işğal altındaki topraqlarda vatandaşlarımıznı qorçalav, içtimaiy yardım meselelerinen oğraşmalı. Uquq ceetinden böyle bir ükümet qurulmasında problem yoq.
Roman Ostapçuk sürgünlikte ola bilecek Qırım Nazirler şurasınıñ erkânını qayd ete:
– Bizge 2013 senesiniñ ükümeti kerekmey: nazirler ve olarnı idare etecek baş nazir olmalı. Men içtimaiy siyaset nazirini qaldırır edim, çünki qırımlı köçip kelgenler ve nefaqacılarğa yardım meselesi al etilmeli; Ukrainada oquycaq olğan mektep talebeleri ve studentler içün tasil naziri olmalı, tam meselelerniñ al etilmesi içün qarar alınmalı.
Ukraina halq deputatı Georgik Logvinskiy hatırlata, Qırımnıñ akimiyet organları işğalden soñ birden qurulacaq edi:
– Bu ğaye 2014 senesi seslendirilgen edi, onı bu şekilde aydınlattılar: o vaqıt Qırımnıñ memuriy sıñırlarını keñleştirip, Herson vilâyetiniñ bir qısmını qaplap alğan soñ yarımada akimiyetiniñ organlarını anda qurmağa imkân olur edi. Bilgenime köre, bu ükümet ve parlament amelde nasıl çalışacağını bilmeyip, plannı kerçekleştirmekten vazgeçtiler. Kim ya da neni idare etecekler? Amma tam bir köntseptsiya, mehanizm yazıla, ğaye şimdi bile ömürge keçe bile. Adı müim degil, semereli bir iş müimdir.
Pavel Kazarin, Qırım.Aqiqatnıñ közeticisi
