Brüksel – Ğarbiy memleketlerniñ ne Ukrainadaki kerginlikniñ beterleşmesine pervasız baqmaq, ne de yañı şiddetleşüvge yol bermek aqqı yoq. Böyle fikirni Avropa parlamentindeki Litvaniya temsilcisi Petras Auştrâviçüs seslendire ve aynı zamanda Kremlni de «cenk oyunlarını» toqtatmağa çağıra. Bu arada, Moskvanıñ atqan qabaatları, «ukrainler «terror» qullanmağa başlaylar» degen beyanatları, avropalı ekspertlerge 1999 yılında ekinci Çeçen cenkinden ögüne Çeçenistanğa qarşı aytılğan Moskvanıñ qabaatlavlarını hatırlata.
Ukrainlerni «terrorizm» ile qabaatlamaq – şarqıy bölgelerde yañı istilâğa azırlıqtan başqa bir şey degildir. Bir çoq avropalı ekspertler böyle fikirde birler. Olar hatırlaylar: 1999 senesi Putinniñ Rusiyesi Çeçenistanğa qarşı ekinci cenkni başlağanda, ücüm içün sebep - Çeçenistannıñ ruslarğa qarşı terrorist eylemlerde qabaatlanması olğan edi. Brükseldeki ekspertler «şimdiki vaziyet te buña beñzey» deyler.
Bu arada Linas Linkâviçüs, Litva tış işler naziri, öz Twitter saifesinde birinciler sırasında Rusiyeniñ beyanatına seslendi: «Zorba öz qurbanını ücüm ile qabaatlay. Eski KGB usulları». O sual bere: bu «öz «cevap darbelerini» aqlamaq içün seslendirilgen Rusiyeniñ Ukrainağa qarşı sahte qabaatlavları» degilmi?
Onıñ vatandaşı, Avropa deputatı - liberal, Petras Auştrâviçüs Radio Svoboda ile subetleşir eken, böyle dey: Qırım etrafındaki vaziyetniñ beterleşkenini añlatqan çoq belgiler peyda oldı ve bu Rusiyeniñ teşebbüsinen ola.
Öz provokatsion areketlerinen, beyanatlarınen ve qararlarınen o, Qırımnıñ memuriy sıñırında kerginlikniñ artmasını kösterePetras Auştrâviçüs
«Öz provokatsion areketlerinen, beyanatlarınen ve qararlarınen o, Qırımnıñ memuriy sıñırında kerginlikniñ artmasını köstere, – dey o. – Bu şunı tasdiqlay ki, Rusiye kerginlikni arttırmağa ve kene Ukrainağa basqı etmege niyetinde. Buña yol bermege ve tek seyir etmege mümkün degil. AB Moskvağa açıqtan bildirmek kerek, «avgustnıñ kelmesinen endi adet olğanı kibi, arbiy oyuncaqlarnen oynamaq olmaz». Ğarpnıñ Ukrainanı kettikçe daa agresif olğan Rusiyenen tek başına qaldırmaq aqqı yoq. Bu umumen Avropadaki vaziyetniñ beterleşmesine yol bere bile».
AB: Rusiyeniñ iç bir mustaqil isbatı yoq
Avropa deputatı Avropa ittifağını deral seslenmege ve Ukrainanıñ cenübinde ve şarqında çatışmalarnıñ şiddetleşmesine qarşı itiraz bildirmege çağırğan vaqıtta, AB tış siyaset hızmetinde olduqça tutumlı yanaşalar: beyanat ancaq cumaaqşamı künü, künniñ ekinci yarısında peyda oldı.
Nazar noqtası öyle ki: sanki, şunı qayd etmeli «Rusiyeniñ beyanatlarını tasdiqlaycaq mustaqil isbaatlar şimdige qadar yoq». «AGİT, Qırımğa yetkenine qadar, iç bir şey tasdiqlap olamay. Avropa Birligi, öz tarafından, davanıñ barışıq yollarnen çezilmesine çağıra; Rusiye, eki taraf da Minsk añlaşmalaına uymaq kerek. Bu arada, AB evelsi kibi Ukrainanıñ topraq bütünligini ve mustaqilligini tamamen destekley», ‒ dep cevap berdi Radio Svobodanıñ muracaatına Avropa diplomatik hızmetiniñ matbuat kâtibi Mayya Kotsiançiç. NATO ittifağınıñ temsilcisi «alyans diqqat ve qasevet ile Rusiye ve Ukraina arasındaki kerginlikniñ artmasını nezaret etkenini ve taraflarnı muzakere masasına qaytmağa ve Ukrainadaki davanı diplomatik ve barışıq usullarnen çezmege çağırğanını» bildirdi. Bunıñnen beraber, NATO Ukrainanıñ terкorizmge qarşı çıqqanına hoş baqa, ve Moskva tarafından Ukrainağa qarşı atılğan qabaatlavlarnı tasdiqlaycaq iç bir delil ketirilmegenine diqqat celp ete.
AQŞ: Qırım Ukrainanıñ edi ve öyle de qalacaq
NATO merkezinde deyler ki, Ukraina tarafından Rusiyeniñ qabaatlavları kesen-kes red etilgeni, Kyiv öz topraqlarını qaytarmaqta vefadar olğanı ve bu işte ancaq siyasiy ve diplomatik usullar ile qullanacağı köz ögüne alındı.
Biz şunı da qayd etemiz ki, Rusiye Ukrainağa qarşı qabaatlar atıp, buña iç bir işanç doğuracaq delil ketirmediNATO vekili
«Biz şunı da qayd etemiz ki, Rusiye Ukrainağa qarşı qabaatlar atıp, buña iç bir işanç doğuracaq delil ketirmedi», – dey, adınıñ aytılmasını istemegen, NATO temsilcilerinden biri.
Şimaliy Atlantik İttifaqı Ukrainanıñ şarqında zorbalıqnıñ arеması, ve cebe çizgisinde ateşkes rejimi, ilk evela Rusiyeniñ desteklegen cenkâverleri tarafından, ket-kete daa sıq bozulğanı sebebinden terenden raatsız olğanı da bildirile.
Öz nevbetinde, Qoşma Ştatlarnıñ cevabı birden eşitildi.
«Diqqatımız bu yerdeki asıl meseleden çetke alınğanını istemeymiz: mesele Rusiyeniñ Qırım işğali ve istilâsı ıntıluvından ğayrı – Rusiyeniñ şarqiy Ukrainadaki acımasız tecavuzınen bağlı, – dedi AQŞ Tış işler departamentiniñ matbuat-kâtibi Elizabet Trüdo. – AQŞnıñ Qırım mevzusındaki noqtaiy nazarı malüm: Qırım – Ukrainanıñ bir parçasıdır ve öyle de qalacaq. Yarımadanıñ Rusiye tarafından işğal etilmesine qarşı çıqamız ve onı toqtatmağa çağıramız. Qırımnıñ anneksiyasınen bağlı sanktsiyalar Rusiye yarımadanı Ukrainağa qaytarğanına qadar devam etecekler».
İsveçyanıñ sabıq baş naziri Karl Bildt, öz nevbetinde, soray: Kreml saipleriniñ fikirlerinde ne bar? «Şimdi endi Rusiye dey ki, o, Minsk formatındaki körüşüvlerde iştirak etmeycek. Bese-belli bir şeyler içün şiyasiy-teşviqiy-arbiy quvvetler küçlendirile», - dey Bildt öz twit-yazısında.
Radio Svoboda
Metinniñ asıl nushası Radio Svoboda saytında
