Adliyeci Emil Kurbedinovnıñ qayd etkenine köre, bütün «esap bermegen» ve «farqlı tüşüngen» Qırım sakinleri şimdiki vaqıtta rusiyeli uquq qoruyıcıları ve Federal havfsızlıq hızmetiniñ ayrı diqqatında buluna. Bunen beraber, onıñ sözlerine köre, öz noqta-i nazarı olğan ve onı bildirmege utanmağan insanlar da telüke altında buluna. Bu aqta o, Qırım.Aqiqat Radiosınıñ saba yayınında ayttı.
«Er kes FSB-niñ ayrı diqqatında buluna, hususan, olarğa esab bermegenler ya da bazı şeyler boyunca öz fikri bar olğanlar. Faqrlı tüşüngenler, olar ayrı bir telüke gruppasındadırlar, kerçekten de. Bunıñ çoq-çoq delil ve isbatı bar. Bu, musulmanlar, elbet, mühbirler, elbet, ve nasıldır faktlar boyunca bir şeyler aytabilgen adiy vatandaşlardır», – dep ayttı Kurbedinov.
İyün 21-de Qırımtatar resurs merkezi idaresiniñ yolbaşçısı Eskender Bariyev bildirdi ki, şimdiki vaqıtta Qırımda 24 siyasiy mabus, 16 belgisiz ğayıp olğan kişi ve içtimaiy-siyasiy noqta-i nazarı sebebinden elâk olğan 10 insan qayd etilgen.
Rusiyeli taqiqat bazı Qırım siyasiy mabuslarını terroristik faaliyetinen bağlı olğanında qabaatlay. Bu, «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınıñ iştirakçileri olğanında şeklenilgen kişiler boyunca bir qaç iş. Bu iş boyunca rusiyeli Rostov-na-Donu şeerinde dört Qırım musulmanı mahküm etile. Adamlarnı 2015 senesi qışta Aqyarda yaqaladılar. «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınen bağlı olğanında şeklenilip, Qırımda yaqalanğan musulmanlarnıñ ekinci gruppası şimdiki vaqıtta Aqmescit apishanesinde buluna.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifatına birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını yasaq etti, cedvelge «terroristik» dep adlandırılğan 15 teşkilâtnı kirsetti. Bu teşkilât Rusiye, Özbekistan, Qazahistan, Qıtay, Almaniya, Asiya ve Afrika bazı devletlerinde yasaq etildi. Ukraina ve Ğarp memleketleriniñ çoqusında onıñ faaliyeti qanun boyunca keçirile bile.
Diger Qırım mabuslarını rusiyeli mahkeme kütleviy nizamsızlıq ve zorbalıqta qabaatlay. Laf 2014 senesi fevral 26-da keçirilgen aktsiyalarnıñ iştirakçileri aqqında kete, o vaqıt Qırım parlamenti yanında Ukraina topraq bütünliginiñ tarafdarları ve olarğa qarşı çıqqan «Rus birligi» («Russkoye Yedinstvo») firqası faalleriniñ mitingi keçirildi.
Qırım uquq qoruyıcıları Qırım sakinlerini sıq yaqalay, böyle etip, insanlarnıñ terrorizm ya da qanunsız migratsiyağa bağlı olğanını teşkereler. Aynı böyle etip, Kremlge boysunğan işğal etilgen Qırım prokurorı Natalya Poklonskaya daimiy yaqalanuvlarnıñ sebeplerini añlata.
Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ resmiy başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlay.
