Qırımda «Qırım birdemligi» adlı yaqalanğan musulmanlarnıñ soy-sopları birleşmesiniñ faalleri yarımada müftisi hacı Emirali Ablayevnen körüşti. Emirali Ablayev qabaatsız olğanlarnı apisten azat etmek içün destek köstermege vade etti.
Birleşme faali Anna Bogaçevanıñ Qırım.Aqiqatqa bergen malümatına köre, bundan evel olar müftige muracaat mektübini teslim etti, soñra şahsen onen körüştiler.
«İyün 6-da «Qırım birdemligi» temsilcileri Aqmescitteki Kebir Camige Qırım müftisinen körüşmek içün keldi. Muzakereler devamında Qırımda yaqalanğan musulmanlar meselesi boyunca Müftiyatnıñ noqta-i nazarı bildirildi. Qorantalar işbirlikke çağırdı, ve Müftiyat işsiz oturmağanını, aksine, bu mesele boyunca faal iş alıp barğanını ve alıp baracağını qayd ettiler. Elbet, endi bu işniñ neticelerini körmege ümüt etemiz», – dep añlattı birleşmeniñ faali.
Bundan da ğayrı, Anna «Qırım birdemligi» temsilcileri bu künleri Rusiye prezidentiniñ Qırımdaki temsilcisi Oleg Belaventsevniñ qabulına yazılmağa niyetlengenini bildirdi.
Qırım Müftiyatınıñ matbuat hızmetinde qayd etkenlerine binaen, yaqalanğanlarnıñ soy-soplarına vesiqalar, muracaat etilgen müessiselerniñ cevapları taqdim etildi. Beyanatqa köre, yaqalanğanlarnıñ apayları müftige taqiqatnıñ obyektiv olmağanına ve, olarnıñ fikrince, olarnıñ yaqınları delilsiz apiste bulunğanına şikâyet muracaatınen bulundı.
«Müfti, öz nevbetinde, Müftiyat dava boyunca qararnı deñiştirmek içün kerekli faaliyetni alıp barğanına işandırdı. Bundan da ğayrı, qabaatsızlarnıñ aqlanılması ve azat etilmesi içün bütün imkânlar qullanıla» – dep aytıla Qırım Müftiyatınıñ beyanatında.
Müftiniñ bildirgenine köre, bu mesele boyunca bir qaç sefer uquq qoruyıcı organları, hususan Federal havfsızlıq hızmeti, ve Qırım ükümeti temsilcilerinen muzakereler alıp barıldı. O, yaqalanğanlarnıñ yaqınlarını oña mahkeme davaları ceryanı aqqında haber etmege rica etti ve qabaatlanğanlarnıñ adliyecilerinen mesleat etmek ve ameldeki qanunlar çerçivesinde beraberlikte meseleni çezüv yollarını tapmaq içün körüşmege azır olğanını bildirdi.
Körüşüv bir yarım saattan ziyade devam etti, dep qayd ettiler Qırım Müftiyatında.
Aprel 9-da Aqyarda İnsan aqları boyunca Qırım kontakt gruppası ilk sefer yaqalanğan musulmanlar qorantalarınıñ körüşüvini teşkil etti. O vaqıt körüşüvde adliyeci, İnsan aqları boyunca Qırım kontakt gruppasınıñ azası Emil Kurbedinov bu kün Qırımda yaqalanğan musulmanlar qorantalarınıñ beraberlikte alıp barğan faaliyeti meydanınıñ teşkil etilmesi künü olğanını qayd etti.
2015 senesi qışta Aqyarda dört musulman apiske alındı: Ruslan Zeytullayev, Rustem Vaitov, Nuri Primov ve Ferat Sayfullayev. Taqiqat malümatına köre, olar «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınıñ azaları ola. Bir yıl keçken soñ aynı vaziyet Qırımnıñ cenübiy regionlarında oldı. 2016 senesi fevral 11-12 künleri Rusiye uquq qoruyıcıları islâm dinini kütken insanlarnıñ evlerinde tintüv keçirip, adamlarnı apiske aldılar.
Umumen 14 insan yaqalandı, olardan dörtü apiske alındı: İnsan aqları kontakt gruppasınıñ azası Yaltalı Emir-Üsein Kuku, Yalta rayonınıñ sakini Enver Bekirov, Aluşta rayonınıñ sakini Müslim Aliyev ve Yaltalı Vadim Siruk. FSB taqiqatçıları olarnı da «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınıñ faaliyetinde iştirak etmeleri ile qabaatladı.
Umumen olaraq, «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtınen bağlı olğanında qabaatlanğan 14 Qırım musulmanı şimdiki vaqıtta apiste buluna.
Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı «tarihiy adaletniñ tiklenmesi» dep adlay.
