Qırımtatarlarnıñ lideri Mustafa Cemilev bildirgenine köre, makeme organları Rusiyede Federal telükesizligi hızmetiniñ "podrâdçik" işini yapmaqta. Bu aqta o, Qırım.Aqiqat agentligine haber etti.
Cemilev, «Fevral 26» işi boyunca Ahtem Çiygozğa qarşı makeme oturışını izaatlağan vaqıtta, «Rusiyede makeme olmağanı», yüz bergen şeyler ise, «tolusınen qanunsızlıq, nizamsızlıq» olğanını isbatlağan.
«Rusiye devletine nasıl kerek olsa, olar (makeme organları) öyle de yapalar. Ukraina devletinde olıp keçken, 2014 senesiniñ fevral 26 vaqiaları boyunca cinaiy iş açtırıp, Ahtem Çiygoznı muakeme etmek dadalettir. O, atta Rusiye qanunına köre, bu işler içün, cinaiy mesülietke çekilmez», - qayd etti Cemilev.
Qırımtatarlarnıñ milliy lideri qayd etkeni kibi, Çiygoz üstünde yapılğan makeme 1949 senesiniñ Jeneva konventsiyası boyunca, «qaba bozuv» kibi sayılmaqta.
«Eger yüz bergen vaqia özünde öldürüvniñ kütleviy şekilini ve insaniyetlikke qarşı cinayetini taşımasa, işğalden evel yapılğan areketler, işğal etici devletiniñ tarafından muakeme etilmeycegi aqqında açıq - aydın aytılmaqta. Añlağanımız, mında qanunsızlıq ve nizamsızlıq idare etmekte», - dep ayttı Cemilev.
Rusiye nezareti astında bulunğan Qırım Yuqarı makemesi mart 11 künü keçirilgen oturışınıñ neticesinde, «fevral 26» işiniñ mabüsleri Ahtem Çiygoz, Ali Asanov ve Mustafa Degermencinini apiste aprel 11 kününe qadar qaldırmağa qarar aldılar. Makemeniñ nevbetteki oturışı mart 24 kününe belgilengen.
Qırım Rusiye tarafından işğal etilgen soñ, yarımadada Rusiye uquq qoruyıcıları Ukraina topraq bütünligine qoltutqan ve Qırımnıñ şimdiki yolbaşçısı Sergey Aksönov yolbaşçılığında «Rus birligi» firqasınıñ faallerine qarşı çıqqan qırımtatar faallerini mahkeme etmege başladılar. Vaqialar 2014 senesi fevral 26-da olıp keçken edi. Rusiye taqiqatınıñ malümatına köre, yüz bergen çatışmada eki insan elâk oldı, 79 kişi zarar kördi. Aqmescit SİZOsında yatqan Ahtem Çiygoz da bu işte qabaatlana. Mahkümler qabaatını tanımayıp, iş siyasiy sebeplerden açılğanını tüşüneler.
Fevral 15-te Qırımnıñ Yuqarı mahkemesi bu işni tekrar taqiq etilmesine yollamağa qarar aldı.
Rusiyede «Memorial» uquq qorçalayıcı merkezi, «fevral 26» işiniñ iştirakçileri, apiste yatqan – Ahtem Çiygoz, Ali Asanovnı ve Mustafa Degermencini siyasiy mabüsler olaraq tanıdı.
Ukraina Yuqarı Şurası, 2014 senesiniñ fevral 20 resmiy olaraq Qırımnıñ ve Aqyar şeheriniñ işğali künü olaraq ilân etti. Oktâbr 7 künü 2015 senesinde Ukraina prezidenti Petro Poroşenko mütenasip qanunnı imzaladı. Halqara teşkilâtlar, Rusiye tarafından Qırımğa qarşı yapılğan işğal areketlerini qanunsız sayıp, onı takbih etti. Ğarp devletleri, Rusiye içün bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı ömürge keçirdi. Rusiye öz tarafından yarımadanıñ işğalini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ ğayrıdan tiklemesi» kibi baqa.
