Qırımda halqara nezaretçilerniñ bulunuvı ukrain yarımadasında insan aqlarınıñ bozuluvına diqqat etmege yardım eter. Bunı Qırım.Aqiqatqa Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi muavini İlmi Ümerov bildirdi.
Ümerovnıñ aytqanı kibi, Qırımda keçken afta üç kün devamında bulunğan Avropa Şurası eyyetiniñ ziyareti vaqtında qırımtatarlarnıñ evlerinde tintüvler, qırımtatar müessiselerinde teşkerüvler keçirilgen edi. Yanvar 28 künü Aqmescitte İslâm medeniy merkezinde Rusiye uquq qoruyıcıları tintüv keçirip, «tesadüfen» yasaqlanğan edebiyatnı taptı. Aynı şu künü Rusiye mahsus hızmetleri Lenin rayonında yaşağan qırımtatar ailesine tintüv ile keldi.
«Şunıñ içün bir kimse bir şeyni zayıflaştırır (mahsus hızmetlerniñ basqısını – QA) dep tüşünmege acet yoq, menimce. Er alda, olarnıñ bulunuvı vaziyetni yenginleştirmese, Avropa Şurası strukturalarından buña diqqat çeker», – dedi Meclis reisiniñ muavini.
Ümerov dey ki, Avropa Şurası eyyetiniñ temsilcileri ile körüşüvde, yanvar 30 künü, Meclis azadarı ОSCE eyyetiniñ Qırımda daimiy bulunvı imkâniyetini baqıp çıqmağa teklif ettiler.
Dört insandan ibaret olğan ve İsveçre diplomatı, elçi Jerar Ştudman reberliginde Avropa Şurasınıñ eyyeti Qırımğa yanvar 25 künü keldi. Avropa Şurasınıñ baş kâtibi Turbern Yagland degeni kibi, eyyetni Qırımğa yarımadada insan aqları ile bağlı vaziyetke qıymet kesmek içün yolladı. Bunıñ ile eyyetniñ işi mustaqil olacağını qayd etti, onıñ işi Qırımnıñ territorial statusına bağlı degil eken.
Avropa Şurasınıñ közeticileri Qırımğa soñki bir buçuq yıl içinde kirgen halqara teşkilâtlarnıñ ilk temsilcileri oldı.
Qırım Rusiye tarafından işğal etildi. Ukraina Yuqarı Radası Rusiyeniñ vaqtınca Qırım işğaliniñ resmiy başlanğıçı olaraq 2014 senesi fevral 20 kününi ilân etti. 2015 senesi oktâbr 7-de Ukraina prezidenti Petro Poroşenko bunıñnen bağlı qanunnı imzaladı. Ğarp memleketleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı kirsetti. Rusiye yarımada işğalini inkâr etip, onı tarihiy adaletniñ tiklenmesi dep adlay.
