Yanvar 29-da işğal etilgen Qırımda Qırımtatar Milliy Meclisi reisiniñ muavini Ahtem Çiygoznıñ apiske alınmasına bir yıl toldı. Bir yıl keçken soñ eki ukrain nazirliginde Qırım ve yerli siyasiy mabüsler aqqında söz yürsetildi. Ukraina Tışqı işler nazirliginde Ahtem Çiygoznıñ apiske alınmasınıñ yıllığına bağışlanğan sergi taqdim etildi, Ukraina Haber siyaseti nazirligi ise fevral 26-nı Rusiyeniñ yarımada işğaline qarşı çıqma künü olaraq tanımağa teklif etti.
Meclis reisiniñ muavini Ahtem Çiygoz Rusiye Taqiqat komitetiniñ Qırım idaresinde tam bir yıl evelsi keçirilgen sorğu vaqtında yaqalanğan edi. Yarımadanıñ işğalci akimiyeti bergen resmiy malümatına köre, «onı 2014 senesi fevral 26-da Qırım parlamenti yanında olıp keçken miting vaqtında yüz bergen kütleviy çatışmalarnı teşkil etüv ve iştirak etüv ile şekleyler».
Çiygoznıñ adliyecisi Nikolay Polozovnıñ aytqanına köre, onıñ müşterisi ağır şaraitlerde apiste yata, bundan ğayrı izolâtorda onı öldürmege tırıştılar.
«Ahtem Çiygoz yatqan şaraitler pek zor. O, adiy bir izolâtorda degil, mahsus blokta yata – bu içki apishane, anda tışqı dünya ile iç bir bağ yoq. O, yalıñız adliyecilerni köre bile. Turmuş şaraitleri de pek ağır. Aşayt mahsulatından – oña qoqusı çıqqan laqana aşatalar. Çiygozğa ciddiy basqı yapılğan edi, o, ayatı içün qasevetlendi. Onı qabaatını tanımağa zorlay ediler, öldürecek insanlarnı yollağan ediler. Bu tam bir malümattır», – dep ayttı Moskva adliyecisi Nikolay Polozov.
Ahtem Çiygoznıñ ömür arqadaşı Elmira Ablâlimova Radio Svobodağa bildirgenine köre, cumaaqşamı künü onıñ ömür arqadaşı al-azırda Qırımda bulunğan Avropa Şurası missiyasınıñ yolbaşçısı Jerar Shtutman (tercimannı işğalci akimiyet yollağan edi) ile körüşti.
«Ahtem Avropa Şurasınıñ vekili ile laf etip, onı apishane şaraitleri degil, taqiqat izolâtorında tutuv sebepleri ve taqiqat organları uydurğan cinaiy iş, em de Qırım prokuraturası keçirgen esnas qasevetlendirgenini qayd etti. Ahtem onıñ sözleri doğru tercime etilgeninden şübelene», – dep tarif etti Ahtem Çiygoznıñ ömür arqadaşı.
Ukraina Tışqı işler nazirliginde Meclis reisi muavininiñ apiske alınması yıllığı munasebetinen Rusiye akimiyeti siyasiy sebeplerden apiske alğan ukrainlerniñ resimleri taqdim etildi.
Ukraina Haber siyaseti nazirligi fevral 26-nı Rusiyeniñ yarımada işğaline qarşı çıqma künü olaraq tanımağa teklif etti. Bunı nazirlik yolbaşçısınıñ Qırım işlerinden mesleatçısı Emine Ceppar bildirdi. O, Qırımda işğalci akimiyetke qarşı çıqqanlar bar olğanını tüşüne ve bunıñ delillerini kösterdi.
«İçtimaiy ağlardaki açıq yazılar ve begenmeler Ukrainağa qoltutqanlarını köstere; Rusiye Qırımı içün referendumda iştirak etmegenler; Qırım akimiyeti organları ile bir de bir dialogdan vazgeçmege ya da sıñırlamağa tırıştılar; Rusiye pasportını almağanlar; mektep tedbirlerinde «Georgiy şeritini» taqmağanlar, qırımtatar sınıflarında Rusiye bayrağı ve Putinniñ fotosüreti asılmadı; Rusiye gimnini yırlamaylar; müim tedbirlerde sarı-mavı renkler qullanıla; ev, maşina, urbalarda ukrain timsalleri mevcut», – dep qayd etti Ukraina haber siyaseti naziriniñ mesleatçısı.
Rusiye taqiqatçısınıñ malümatına köre, Meclis reisiniñ birinci muavini Ahtem Çiygoz 2014 senesi fevral 26-da Qırım parlamentiniñ binası yanında kütleviy çatışmalarnı teşkil etti, Mustafa Degermenci, Ali Asanov, Eskender Kantemirov, Talât Yunusov, Eskender Yemirvaliyev ise olarğa qoşulğan ediler. O künü Qırım Yuqarı Radasınıñ binası yanında birden eki miting olıp keçken edi. Bir taraftan Ukraina topraq bütünligine qoltutqanlar bar edi. Ekinci taraftan – Qırımnıñ şimdiki «yolbaşçısı» Sergey Aksenov idare etken «Rus birligi» firqasınıñ faalleri. Yüz bergen çatışmada eki insan can berdi, taqiqat malümatına köre, 79 kişi zarar kördi. Mahküm etilgenler qabaatlarını tanımayıp, cinaiy iş siyasiy sebeplerden açılğanını bildireler.
2014 senesi fevral 26 künü olıp keçken miting Qırım deputatlarınıñ «referendum» qararına rey berecek künni uzatmağa imkân berdi.
Ukraina Yuqarı Radası Qırım işğaliniñ başlanğıç künü olaraq 2014 senesi fevral 20-ni ilân etti.
