Kiyev - Ukrainada oktâbr 25-te keçirilmesi planlaştırılğan yerli
saylavlarda qırımlılar iştirak etmeycek. Yarımadada rey bermeycekler,
ebet, qıtada ise Qırım tışında daimiy olaraq qayd olmağan köçip
kelgenlerge yerli cemiyetlerniñ vekillerini saylamaq aqqı
berilmedi. Faqat bazı qırımlılar bu saylavlarda namzetini
köstermege qarar aldılar. Qırım.Aqiqat mühbiri Ukrainanıñ farqlı
regionlarında şeer yolbaşçısı ve deputat vazifelerine namzet köstergen
yedi qırımlını qayd etti.
Odessa vilâyetiniñ şurası saylavlarında qırımlı Arsen Jumadilov küçüni
sınap baqmağa qarar aldı, bundan evel o Ukraina prezidentiniñ
qırımtatar halqı işlerinden vekâletlisi ofisiniñ yolbaşçısı edi,
şimdi ise Odessa vilâyetiniñ Belâyevskiy rayonında yolbaşçılıq ete.
«Men 14 nomeralı bölgede namzetimni kösterem. Belâyevskiy rayonı, yedi
köy şurası, şu cümleden ukrain Pridnestrovyesi. Mihail Saakaşvilliniñ
taqımına kirip, Petro Poroşenkonıñ Bloku firqasından namzet
kösterem», – dep ayttı o Qırım.Aqiqatqa.
Jumadilov saylavlarda ğalebe qazansa da, rayon yolbaşçısı vazifesinden ayırılmaycaq, çünki Ukraina qanunlarına köre, deputat olmaqnen beraber icra akimiyette de çalışmaq mümkün.
«Deputat mandatı meni quvetleştirecek, çünki rayonımnen bağlı meselelerni vilâyet seviyesinde al etmege daa qolay olacaq. Bu maliye, programma ve leyhalarda iştirak etüv ile bağlı meselelerdir», – dedi Jumadilov.
Belâyevskiy rayonınıñ yolbaşçısı dey ki, Odessa vilâyetiniñ deputatlar korpusına kirüvniñ ekinci vazifesi vali Mihail Saakaşviliniñ faaliyeti içün vilâyet şurasında müsbet bir müit yaratmaqtır.
İş adamı ve ATO iştirakçileri
Herson vilâyetiniñ şurasına sabıq deputat Vasiliy Zelençuk namzetini köstere. Bölgelerden birinde onı Oleg Lâşkonıñ Radikal firqası namzet kösterdi.
Bu yer menim ekinci evimdir. Mında tahminen 400-500 kişi menim müessiselerimde çalışaVasiliy Zelençuk
«Men Lâşkonıñ Radikal firqasına qoltutam. Bugünki künde memlekette yalıñız boş laflar bar, bir kimse bir şey yapmay», – dep añlattı siyasiy saylavını namzet.
Zelençuknıñ aytqanına köre, onıñ köy hocalıq müessiseleri 15 yıldan berli Herson vilâyetinde çalışa, bu sebepten o da mında namzetini köstermege qarar aldı.
«Bu yer menim ekinci evimdir, mında bir sıra adamnı tanıyım. Mında tahminen 400-500 kişi menim müessiselerimde çalışa. Mında eki kilse quram, mektep, bala bağçaları, köy şuraları, adamlarğa yardım etem», – dedi o.
Zelençuktan ğayrı, Luçşkonıñ Radikal firqasından Herson vilâyetiniñ şurasına aqyarlı bir kişi namzet köstere. Valeriy Volohov - arbiy adam, aman-aman bir yıl devamında ATOda hızmet etti.
Daa bir arbiy adam, aqyarlı Timur Barotov Lviv vilâyeti şurasında namzetini köstere. Onıñ namzetini Lviv vilâyetindeki 13-ünci bölgede Ukrainanıñ Halq Areketi teklif etti. Onıñ Qırım.Aqiqatqa bildirgenine köre, ğalebe qazansa, vilâyet şurasında köçip kelgenlerniñ menfaatlarını temsil etecek.
«Mında qorantamnı ketirdim. Em köçip kelgenler, em de ATO meselelerini baqacaq insanlar olmaq kerek. Men bu yönelişte çalışacam», – dedi Barotov.
Mahküm etilgen milletçi ve alim
2014 senesi mart adiselerinden sebep Qırımnı terk etken Qırım Euromaydanınıñ iştirakçisi Yevgeniy Novitskiy Rovno şeeriniñ şeer şurasında namzetini köstere. O, «İnsanlarnıñ küçü» genç uquq-liberal firqasından saylavlarda iştirak ete. Yevgeniyniñ Qırım.Aqiqatqa bildirgenine köre, o, özüni yerli cemiyetniñ bir qısmı olaraq is etip, onı şeer şurasında temsil etmege istey.
Rovnoda oturam, Rovnoda nefes alam, Rovnoda çalışam, Rovnoda bergi berem, bu şeerge hızmet etem. Özümni yerli cemiyetniñ bir qısmı olaraq is etemYevgeniy Novitskiy
«Rovnoda oturam, Rovnoda nefes alam, Rovnoda çalışam, Rovnoda bergi berem, bu şeerge hızmet etem. Özümni yerli cemiyetniñ bir qısmı olaraq is etem», – dedi o.
Zakarpatyede eki qırımlı namzetini köstere, olar «Svoboda» firqasını temsil eteler. Bu siyasiy küçniñ Qırım bölüginiñ sabıq yolbaşçısı Aleksandr Boltân Pereçin şeeriniñ yolbaşçısı vazifesine namzetini kösterdi, «Svobodanıñ» sabıq deputatı kezlevli Eduard Leonov Ujgorod şeer yolbaşçısı vazifesine namzetlerden biri ola.
Leonovnıñ özü saylavaldı teşviqat ile oğraşıp olamay. O, Ukraina Yuqarı Radası binasınıñ yanında granata patlatqanında şeklengenlerden biri sayıla. Adise neticesinde milliy gvardiyanıñ üç askeri elâk oldı ve 150 kişi yaralandı. Peçersk rayon mahkemesi onı taqiqat vaqtında oktâbr 30-ğa qadar ev apsinde tutmağa qarar aldı.
Leonov qabaatını tanımayıp, mahkeme qararı siyasetnen bağlı olğanını ve oña ve «Svoboda» firqasına qarşı atılğan bir adım dep saya.
Kiyev şeer şurasında kösterilgen namzetler arasında qırımlılar da bar.
Ukrain cumhuriyet firqası bölgelerden birinde İgor Kiryuşçenkonıñ namzetini kösterdi. O, İlimlerniñ milliy akademiyasında çalışa, 2014 senesi baarine qadar UCF Aqyar bölüginiñ yolbaşçısı edi. Onıñ teşviqat risalelerinde Qırım vaqiaları onı qıtaiy Ukrainada siyasetke başlamağa mecbur etkeni aqqında aytıla.
Qırımlı namzetler ne sebepten az?
Rusiye yarımadanı arbiy ve memuriy nezareti altına alğan soñ Qırım Euromaydanı iştirakçileriniñ çoqusı qıtağa köçti. Qırım Euromaydanınıñ liderlerinden biri Andrey Şçekunnıñ fikirince, Qırım meselelerini baqacaq olsañ, qıtaiy Ukrainanıñ yerli şuralarında yapacaq işiñ yoq.
«Yerli saylavlarda iştirak etseñ, temsil etmek istegeniñ cemiyetke qoşulasın demektir. Anda Qırımnen oğraşamazsıñ, bu saylayıcılarnıñ menfaatlarını temsil etip, başqa meselelerni baqacañ. Men olarnı aldatamam, çünki olarnıñ işançını qullanıp, Qırımnen oğraşacam», – dep ayttı faal.
Siyasiy tehnolog, Free Crimea leyhasınıñ müellifi Taras Berezovetsniñ zanınca, Qırım faalleri ve siyasetçileri umummilliy seviyede faal olıp, yerli saylavlarda iştirak etmekniñ iç bir manası olmağanını tüşüneler.
«Bazı insanlar içün bu seviye pek alçaq. Digerleri ise bugün yerli seviye siyasetçisi olmaq yerine cemaat faali olmaq daa doğru, dep tüşüneler», – dep ayttı ekspert.
Berezovetsniñ bildirgenine köre, firqalar Qırım ve şarqiy Ukrainadan köçip kelgenlerni firqa cedvellerine istemeyip qoşalar. Ekspertniñ fikirince, aynı bu sebepten namzet köstergenler arasında yarımadadan köçip köçkenlerniñ sayısı pek az.
