Bütündünya qırımtatar kongressiniñ iştirakçileri dünya toplulığınа 1783 senesi – qırımtatarlarnıñ tarihiy vatanı – Qırım hanlığınıñ yoq etüvi zamanından ve bugünge qadar Rusiyeniñ qırımtatarlarnıñ mahv etüvi boyunca siyasetini genotsid olaraq tanımağa rica ete.
Bu aqta Kongressniñ dünya toplulığına, BMT, insan aqlarını, demokratiyanı, millet ve devletler tarafından teşkil etilgen birliklerni, milletlerara ve milliy institutlarnı ürmet etken dünya devletlerine muracaatında aytıla, haber ete Qırım.Aqiqat mühbiri. Muracaat bazar künü, avgust 1-de, qabul etildi.
Muracaatta aytılğanı kibi, Qırım Rusiye tarafından 1783 senesi işğal etilgeninden soñ qırımtatarlarnıñ biñ yıldan ziyade tarihiy Vatanı – Qırım hanlığı yoq etildi.
O vaqıttan, denile vesiqada, Rusiye devleti qırımtatar cemiyetiniñ temsilcilerini Qırım yarımadasını terk etmege mecbur ete ve olarnıñ yerine Rusiye ealisini ketirmek içün daimiy basqı siyasetini alıp bara.
«Neticede XIX ve XX asırları devamında bir 1,5 million qırımtatarı Vatanını terk etmege mecbur oldı. Sovet Birligi zamanları tek müneverler ve medeniy asabalıq elementleri yoq etilmedi de, 1944 senesi mayıs 18 künü qırımtatar halqı Vatanından sürgün etildi. Sürgün etilgenlerniñ aman-aman yarısı facia ve qırımtatar ealisiniñ genotsidi şaraitlerinde elâk oldı», – qayd eteler vesiqa müellifleri.
Bunıñ ile muracaatta qayd etilgeni kibi, bundan soñraki yılları Sovet Birligi qırımtatarlarnıñ Qırımğa qaytmayıp, sürgünlik yerlerinde qalması içün bütün imkânlardan faydalandı.
«Bugünki Rusiye Federatsiyası, Çar Rusiyesi ve Sovet birliginiñ mirasçıçı olıp, 2014 senesi fevral 28 künü, halqara qaidelerni ve insan aqlarını körmemezlikke urıp, Qırım yarımadasını işğal etti. O vaqıttan ve bugünge qadar rusiye qırımtatarlarnıñ esas serbestliginiñ bozuluvı ile bağlı siyasetini amelge keçire, olarnı Qırımdan icret etmege mecbur ete, assimiltsiyağa oğratmağa tırışa, basqı, öldürüv, apiske aluv, onıñ areketlerine qarşılıq köstergenlerniñ sürgün etüvi», – denile Kongressniñ muracaatında.
Bu sebepten Bütündünya qırımtatar kongressi ve onıñ tesisçileri dünya toplulığına, BMT, insan aqlarını, demokratiyanı, millet ve devletler tarafından teşkil etilgen birliklerni, milletlerara ve milliy institutlarnı ürmet etken dünya devletlerine 1783 senesi – qırımtatarlarnıñ tarihiy vatanı – Qırım hanlığınıñ yoq etüvi zamanından ve bugünge qadar Rusiyeniñ qırımtatarlarnıñ mahv etüvi boyunca siyasetini genotsid olaraq tanımağa rica ete
Bildirilgeni kibi, Türkiye paytahtı Ankarada avgust 1-2 künleri Bütündünya qırımtatar kongressi keçe. Qırımnıñ Rusiye akimiyetiniñ qırımtatarlarğa nisbeten ayırımları sebebinden forumnı Qırımda keçirip olamadılar. Bundan da ğayrı, yarımadağa kiriş Mustafa Cemilev ve Refat Çubarovğa yasaq etildi. Kongresske Meclis azalarınıñ çoqusı kelip olamadı. Olarnı forumnıñ keçirilüv künü «fevral 26 işi» boyunca sorğuğa çağırdılar.
