Aqmescit – Qırım aman-aman bir buçuq yıldan berli yañı kerçeklerde yaşay, Rusiye timsalleri ukrain timsallerini quvdı. Eski timsallerden sebep yaqalana ve mahkeme etile bilesiñ. Buña baqmadan, Qırım sakinleri Ukrainağa munasebetini ifadelemek içün çeşit usullarnı tapalar: mavı-sarı renklerde urba kiyeler, ukrain işaretleri ile şeylerni alalar ya da bu renklerni farqlı saalarda qullanalar. Ekspertlerniñ fikirince, şimdiki vaziyette qırımlılarnıñ yarımadada üküm sürgen vaziyetke qarşı çıqqanını köstermek içün diger imkânları yoq.
Rusiyege «qoşulğan» soñ yarımadada tez-tez ukrain timsallerini yoq etmege başladılar: bayraq, tuğra, devlet tilinde levha, işaretler – keçmişni añdırğan er şey teşebbüsçilerniñ planlarına köre unutılmaq kerek edi.
Aqımdaki seneniñ mart ayında Qırım faalleri cemaat tedbirlerinde timsallerni kösterip, yaqalanğan ve mahkeme etilgen ediler
Aqımdaki seneniñ mart ayında Qırım faalleri cemaat tedbirlerinde timsallerni kösterip, yaqalanğan ve mahkeme etilgen ediler. Ukrain yazıcısı Taras Şevçenkonıñ doğğanından 201 yıllığına bağışlanğan aktsiyada ukrain bayraqlarını kötergen insanlarnı mecburiy işler ve para cezaları ile cezaladılar.
Qırım faali, populâr bloger Liza Bogutskaya öz fikirini gizlemeyip, sarı-mavı bayraq renklerine kiyingen edi, lâkin keçken seneniñ sentâbr ayında onıñ evinde keçirilgen tintüv ve uquq qoruyıcı organlarnıñ sorğusından soñ o Qırımnı terk etip, qıtaiy Ukrainağa köçti.
Urbadan başlap maşinağa qadar
Şimdiki Qırımda basqı ve qorquzuvlarğa baqmadan, yarımada sakinleri Ukrainağa eyi yanaşqanını köstermege devam eteler. Bu farqlı şekillerde ifadelene: birisi sarı-mavı renklerde urba kiye, ukrain timsalleri ile şeylerni satın ala ya da bu renklerni farqlı saalarda qullana. Qırım.Aqiqat bu fikirni tasdıqlağan eñ parlaq fotoresimlerni saylap aldı.
Aqmescitte sarı-mavı urbada adamlarnı sıq-sıq körmek mümkün: ayaqqap, şort, kölmek, anterler. Bu birden közge çarpa.
Böyle urbağa qırımtatarlarnıñ iştiraki ile keçken tedbirlerde rastkelmek mümkün. Soñki sefer bunı Aqmescitniñ qırımtatarlar toplu yaşağan Borçoqraq (Fontanı) qasabasınıñ 25 yıllığı bayramında körmek mümkün edi. Mında, misal olaraq, Küreş yarışları keçken meydançıqlar sarı-mavı renklerde edi.
Daa bir usul – graffiti. Meselâ, Aqmescitniñ Naberejnaya soqağı rayonında keçken sene ukrain bayrağı resiminde Vladimir Putin qolunı adamlarğa uzata edi. Faqat, tezden Rusiye prezidentini boyanen qapatıp, resimniñ bir qısmını qaldırdılar – mında ukraince bir yazı peyda oldı: «Sen bizim ile – biz seniñ ile» ( «Tı z namı – mı z toboyu», – QA).
Aqmescitte Rusiye devlet yolbaşçısınıñ tenqidi ile diger graffiti de bar.
Urba çarşıları ve tükânlarında ukrain timsalleri ile kölmek ve baş kiyimleri alâ daa satıla. Misal olaraq, Qırım paytahtındaki çarşılardan birinde Andreyevskiy ve ukrain bayraqları kapitan kepkasını satın almaq mümkün. Onıñ fiyatı – 105 ruble. Ya da sade sarı-mavı baş kiyimini almaq mümkün.
Şeer akimiyetiniñ qararı ile Aqmescitteki Kozlov soqağında yoq etilgen çarşıda Ukraina haritasınıñ resmi ile silecekni sata ediler. Qırım.Aqiqat mühbiri satıcıdan bundan sebep problemleri yoqmı dep soradı, onıñ cevabı böyle oldı: «İcare parasını kim berecek?».
Diqqatqa lâyıq daa bir «sarı-mavı şey» – levhalar. Aqmescit merkezinde büyük yazını körmek mümkün: «Apteka nizkih tsen» («Ucuz fiyatlar aphanesi», – QA), bu levha «Qırım baari» vaqialarından evel peyda olğan edi.
Aluştadaki «Kiyev» şifahanesi ve Saq kirişinde sarı-mavı yazılar alâ daa bar. Hatırlatmaq kerek ki, maşina aydavcıları bu levhalarnıñ yanında toqtalıp, foto çıqaralar.
Söz sırası, Ukraina bayraqları maşinalarnıñ içinde siyrek rastkelse, ukrain timsalleri maşinalarnıñ üstünde – sıq-sıq ola. Misal olaraq, yol hızmeti hadimleri yürgen «Gazel» ukrain milliy bayrağınıñ renklerine boyalanğan.
Ekspert: bu em Qırım, em de yarımadadan tış işaretleri
Psihologiya ilimleri namzeti, Ukraina oca ilimleri Akademiyasınıñ İçtimaiy ve siyasiy psihologiya İnstitutınıñ hadimi İrina Brunova-Kalisetskayanıñ zanınca, qırımlılar mavı-sarı renklerni qullanıp, öz baqışlarını ifadeleyler, çünki şimdiki vaziyette başqa çareleri yoq.
Bu müitte olarnıñ bunıñnen bağlı fikirleri, şu cümleden, «referendum» ve «qoşuluvğa» munasebetini ifadelemek içün yekâne imkândırİrina Brunova-Kalisetskaya
«Sır degil ki, Qırımnıñ bütün sakinleri Rusiyeni çağırmadı ve işğalge, «tuvğan yerge qaytmasına», razı degil ediler. Lâkin bu müitte olarnıñ bunıñnen bağlı fikirleri, şu cümleden, «referendum» ve «qoşuluvğa» munasebetini ifadelemek içün yekâne imkândır», – dep ayta Brunova-Kalisetskaya Qırım.Aqiqatqa.
Bunıñnen beraber, ekspertniñ qayd etkenine köre, adamlar qıtadan kelgen «qırımlılar Ukrainanıñ topraq bütünligini qorumadılar ya da yarımada «sovetler» devrinde yaşay» kibi qabaatlarına cevap bermek içün fikirlerini ifadelemege mecburlar.
«Tabiiy ki, özüni Ukraina vatandaşı sayğan ve Qırımnıñ Ukrainağa qaytmasını beklegen insanlar bunı eşitmege istemeyip, özüne nisbeten adaletsizlik dep sayalar», – dep ayta psihologiya ilimleri namzeti.
Onıñ bildirgenine köre, bu em Qırım, em de yarımadadan tış işaretleri: «Bizler – Ukraina vatandaşımız, bizler – barmız».
