Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Qırımtatarlarnıñ quvğunlıqtan avdeti oğrunda küreşken dissident Leonid Plüşç elâk oldı


Frenkistanda 77 yıl evelsi riyaziyatçı, publіtsist, SSCB uquq qoruyıcı areketiniñ iştirakçisi Leonid Plüşç elâk oldı.

Bunı Radіo Svobodağa Aleksandr Ginzburgnıñ tul qadını Arina Ginzburg bildirdi.

Leonid Plüşç 1938 senesi Qırğızistanda doğdı, birazdan ailesi Ukrainağa köçti, mında o Kiyev universitetiniñ müendik-riyaziyat fakultetini bitirdi. Aktiv sürette uquq qoruyıcı faaliyetini alıp bara, Moskva ve ukrain dissidentleri arasında bağ qura edi, samizdata maqaleleri çıqa edi. 1964 senesi Nikita Hruşçövniñ istifasından soñra Sovet Birliginiñ Komunistik Firqasınıñ Merkeziy Komitetine sovet sistemasınıñ demokratizatsiyası aqqında teklif mektübini yolladı.

1968 senesi Leonid Plüşç «Komsomolskaya pravda» gazetasında Aleksandr Ginzburg ve Yuriy Galanskov üzerinde işniñ yañlış aydınlatuvına qarşı qattı narazılığı ile mektüpni yollağanından soñ «börü bileti» ile Kibernetika İnstitutından işten boşatıldı. Bir yıldan soñ SSCB insan aqlarını qoruv teşebbüs gruppasınıñ azası oldı.

1972 senesi Leonid Plüşç sovetlerge qarşı teşviqatnı alıp barğanında qabaatlana ve Dnepropetrovskta mahsus ruhiy hastaları içün hastahanege yatqızdırıla.

Halqapa kampaniya neticesinde Leonid Plüşç azat etile ve 1976 senesi SSCB-den kete. Frenkistanda yaşay, 1977 senesinden Ukrain Helsinki gruppasınıñ çetel temsilcisi ola. Taras Şeçkenko aqqına monografiya, «Tarih karnavalında» kitabınıñ müellifi, «Malorossiyadan Ukrainağa» vesiqalı filminiñ müellifi ola.

Leonid Plüşç SSCB İnsan aqlarını qoruv teşebbüs gurappasınıñ tesisçilerinden biri edi. Gruppanıñ diger azaları ile, Mustava Сemilev de şu cümleden, BMT İnsan aqları boyunca komissiyasına mektüpni imzaladı. Mında faaller Sovet birliginde insan aqlarınıñ esas soyunıñ bozulğanna diqqat ayırmağa çağırdı».

1974 senesi qırımtatarlarnıñ sbürgünligi 30 yıllığına Teşebbüs gruppası BMT Baş kâtibi Kurt Valdhaym adına mektbüpni yolladı. «Halqnıñ doğru ifadelengen iradesine baqmadan, mecburen quvğunlıqta tutılğan qırımtatarlarğa Vatanına qaytmasına isse qoşmaq» kibi ricası aşkâr etilgen edi.

XS
SM
MD
LG