Qırımtatarlarnıñ milliy areketi işgalden soñ yarımadanı öz nezareti altına alğan Rusiye yolbaşçılığını qırımtatar halqına nisbeten tarihiy adaletni pekitmege çağıra. Bunıñ ile Qırımda sürgün etilgenlerniñ aqlavı aqta qararğa binayen yañı bayramnıñ kirsetilüvini takbih eteler.
Bu aqta Qırımtatar milliy areketiniñ mutanesip bildirüvinde aytıla, haber ete Qırım.Aqiqat.
Şu cümleden, Qırımda aprel 21 künü «Reabilitatsiyası yapılğan halqlarnıñ canlanuv Künü» munasebeti ile keçirilgen bayramnı takbih eteler. Belli olğanı kibi, işbu bayram Rusiye prezidenti Vladimir Putinniñ «Ermeni, bulğar, yunan, qırımtatar ve alman halqlarınıñ reabilitatsiyası ve inkişafınıñ devlet destegi aqqında» fermanınıñ yıllığına bağışlanğan.
«Qırım akimiyetiniñ şimdili temsilcilerinden soramalımız: «Qırımnıñ angi halqı reabilitatsiya etildi ki, 2015 senesi aprel 21 kününi qayd etmemiz içün?» Çünki keçken yılnıñ devamında qırımtatar halqınıñ «tarihiy adaletiniñ pekitilmesi, siyasiy, içtimaiy ve ruhiy canlaması boyunca qarar kompleksi» atta işlep çıqarılmadı bile. «Qırım Cumhuriyetiniñ devlet akimiyet organları» «reabilitatsiya qararlarını» qabul etmek yerinde 2015 senesi aprel 21 künü bir bayram teşkil etmege qarar aldı», – denile beyanatta.
Vesiqada şusı da bildirile ki, yarımadada olğan vaqialarğa köre, Qırımda Sürgünlik qurbanlarını hatıra Kününiñ de lâğu etilmesi mümkün.
«Tezden, ğaliba, daa bir «teşebbüs» peyda olur: mayıs 18 kününi lâğu etmek – qırımtatar halqınıñ matem Kününi, amma halqnıñ tarihiy hafızası lâğu etilmez. 2012 senesi fevral 23 künü Çeçen halqınıñ Matem Künü resmiy şekilde lâğu etildi, amma bundan soñ çeçenler sürgünlik faciasını unuttımı? Daa alçaq bir qararnıñ olması artıq mümkün degil», – denile beyanatta.
Vesiqada ATR qırımtatar telekanalınıñ qapatılmasını da añalar ve «siyasiy ceza» olaraq belgileyler.
«ATR media-holdingi üzerindeki işbu cezalav ne Qırım akimiyetine, ne Rusiyege şeref ketirmey. Telekanal qırımtatar halqınıñ baylığı olğanından sebep yayınlav toqtatılmalı», – denile beyanatta.
«Eger de Rusiye Federatsiyasınıñ yolbaşçılığı halqlarğa nisbeten Stalinniñ cinaiy rejimini takbih etse ve cinaiy asabalıqtan vazgeçse, Moskva tarihnıñ işbu facialı tarihnı qapatmaq ve qırımtatar halqına nisbeten tarihiy adaletni pekitmek kerek», – deyler qırımtatarlarnıñ milliy areketinde.
Qırımda aprel 21 künü Rusiye prezidentiniñ «Ermeni, bulğar, yunan, qırımtatar ve alman halqlarınıñ reabilitatsiyası ve inkişafınıñ devlet destegi aqqında» fermanınıñ yıllığına bağışlanğan «Reabilitatsiyası yapılğan halqlarnıñ canlanuv kününi» qayd eteler.
Vladimir Putin 2014 sene aprel ayında, Qırımnıñ Rusiye terkibine keçmesine yol bergen mart «referendum»ından soñ, repressiyalarğa oğrağan halqlarnıñ aqlanuvı aqta fermannı imzalağan edi.
Qırımnıñ baş nazir muavini Dmitriy Polonskiy aprel 21-ni «quvanç künü» ve qırımtatar halqınıñ sürgünlik kününi – mayıs 18-ni alternativası olaraq saymağa teklif etti.
