«Repressiyalarğa oğrağan halqlarnı qoruv birligi», «Avropa halqlarınıñ yaşları» teşkilâtlarınıñ, Avropa halqlarınıñ federal birligi, Kavkaz, tatar ve turkistan taqiqatlar institutınıñ ATR telekanalına destek muracaatı mart 31 künü telekanalnıñ Facebook saifesinde aşkâr etildi.
Qırım.Aqiqat bildirgeni kibi, teşkilâtçılar birinci ve yekâne ATR qırımtatar telekanalınıñ qapatılmasına qarşı çıqalar.
«45 yıl evelsi Almaniyada teşkil etilgen ve milliy ve diniy azlıqlarnıñ, tamır halqlarınıñ aqlarını qorçalağan milletlerara bir teşkilât olıp, azlıqlarnıñ matbuat vastaları müim ve ayırılmaz ruporı olğanını bilemiz. Matbuat vastaları işbu azlıqlarnıñ tillerini saqlamağa ve inkişaf etmege, azlıqlarğa özüni memleket ve region terkibinde körmege fırsat bere. Azlıqlarnıñ medeniyet ve tarihını aks eteler», – dedi «Repressiyalarğa oğrağan halqlarnı qoruv birligi»niñ baş kâtibi Tilman Tsülh.
O şunı da qoştı ki, matbuat vastaları «azlıqlarnı körmege ve eşitmege imkân bere. Tilleriniñ saqlanuvı ve inkişafına büyük bir issedir. Azlıqlarnıñ matbuat vastaları ayrı bir toplulıqnıñ çeşitligi ve açıq olğanını köstere. Azlıqlar içün yayınlavnı alıp barğan matbuat vastalarını yasaq etmek – horlavdır».
İnsan aqlarını qoruv boyunca teşkilâtnıñ fikrine köre, ATR yayınlavınıñ toqtatılması «2014 senesi mart ayında olğan Rusiye Federatsiyasınıñ Qırım işğalinden itibaren qırımtatarlarnıñ ayırım zıncırında nevbetteki adımdır».
Avropa halqlarınıñ federal birliginiñ prezidenti Gans Hanzen ATRniñ qapatılması boyunca narazılıqqa qol tuta.
«Avropada azlıqlarnıñ eñ büyük birligi olaraq, milliy azlıqlarnıñ qoruvına kelgende, yalıñız sözlernen er şeyni al etmege mümkün olmağanını bilemiz. Qırım ve Rusiye akimiyeti Qırımda yaşağan azlıqlarnıñ aqlarına riayet etecegi aqta aytqanına baqmadan, şerik teşkilâtımız Qırımtatar Milliy Meclis yolbaşçılığına Vatanğa 5 yıllıq kiriş yasaqlığı berildi. Şimdi ATR işini toqtatacaq olalar. Mümkün degil»,– dedi Gans Hanzen.
«Avropa halqlarınıñ yaşları» teşkilâtınıñ prezidenti Matiç Germovçek Jdnidarşiç azlıqlarınıñ matbuat vastaları adet, aktuallik, keçmiş, zemaneviylik ve kelecekni aks etkenini bildirdi.
«Böyle bir bağ milliy azlıqlarnıñ ayırılmaz bir qısmıdır»,– dedi o.
Milliy azlıqlarnıñ aqları boyunca Avropa teşkilâtları ATR telekanalııñ qapatılmasına yol bermemege çağırdılar.
«Stalin zamanları, 1944 senesi sürgünligi vaqtından, o zaman qırımtatarlarnıñ 44% vefat etti, ve quvğunlıqta keçirilgen nice yıllardan soñ qırımtatarlarğa endi niayet til ve medeniyetni qorumağa imkân bermek kerekler», – denile muracaatta.
Aprel 1 kününden ATR yayınlavınıñ toqtatılması mümkün. Eger de telekanal martnıñ soñuna qadar Rusiye qanuniyetine köre matbuat vastası olaraq qayd etilmese, işi toqtatılacaq.
Teleşirket bir qaç kere Roskomnadzorğa vesiqalarını bere edi, amma çeşit sebeplerden olarnı qaytara ediler. ATR şirketine kirgen Lâle qırımtatar bala telekanalı, «Meydan» ve «Lider» radiosı, «15 minut» internet neşiri de şimdi aynı vaziyettedir.