Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Sürgünlik hatırlavları: «Evimizden quvğanda sovet askeri bizge yardım etti»


Sürgünlik hatırlavları:«Sovet askeri bizge yardım etti»
Bekleñiz, lütfen

No media source currently available

0:00 0:01:45 0:00

Sürgünlik hatırlavları:«Sovet askeri bizge yardım etti»

Aqmescit – 83 yaşına kelgen Gülnara Mustafayeva Aqmescit civarındaki Boğurça qasabasında yaşay, amma tamırları Bağçarasay civarı Eski Yurt qasabasından. Tamam şu yerden diger köydeşlerinen beraber uzaq Orta Asiyağa sürgün etilgen edi.

Mustafayevlar qorantasında altı bala bar edi, Gülnaranıñ büyük ağasını Almaniyağa aydadılar, babası «emek ordusında» buluna edi. 1944 senesi mayıs 18 künü balalarnen tek anası ve bitası beraber oldılar.

Gülnara Mustafayeva
Gülnara Mustafayeva

«Mayıs 17 künü aqşamdan ev-evge yürip er kesni yazıp çıqtılar, mayısnıñ 18-nde sabadan üç asker qapumıznı qaqtı. Bizge 15 daqiqa berildi. Er kes ağlay edi, ne yapmağa bilmey ediler. Qardaşlarımıznı tınçlandırğance, bizni almağa keldiler, yanımızğa ne alacağımıznı bilmey edik», – dep hatırlay Gülnara qartana.

Mustafayevlar qorantasına kelgen askerlerden biri qorantağa yardım etecek oldı.

«Evimizde süt aylandırğan alet bar edi, aşhanede masa üstünde pekitilgen edi. Bu asker onı çıqarıp, anamnıñ torbasına tıqtı, sizge bu yardım eter, dedi. Öyle de oldı, bu separator olmasa edi, epimiz öler edik. Sağ olsun şu asker, adını bile soramadıq», – dep ayttı subetdeşimiz.

Bundan soñ, Eski Yurt sakinleriniñ episini maşinalarğa oturtıp, Bağçasaray stanuiyasına alıp kettiler, anda vagonlarğa yüklep başladılar.

Gülnara Mustafayevanıñ babası, aile arhivi
Gülnara Mustafayevanıñ babası, aile arhivi

«Bu vagonlar o qadar qorqunçlı, pis edi, amma ep bir bizni anda nıqtadılar. Kimi ağladı, kimi qıçırdı, kimi balalarını qıdırdı. Er kün kimdir öle edi. Kömip olamay edik, onıñ içün yurğanlarğa sarıp, yollar boyu qaldıra edik», – dep hatırlay Gülnara qartana.

18 kün yolda keçirip, aç, bitlep qalğan yolcular Özbekistannıñ Begovat (şimdiki Bekabad) stantsiyasına keldiler. Şu yerden episi qırımtatarlarnı baraqlarğa yerlşetirip başladılar.

«Biz – Dalverzin №3 adlı hucur sovhozğa kelip tüştik» – dey qadın.

Gülnara Mustafayeva aqayınen, aileviy arhiv
Gülnara Mustafayeva aqayınen, aileviy arhiv

Cemi qırımtatarlar tarlalarda çalışıp, pamuq cıydılar, künde 250-300 gramm ötmek qazana ediler. Gülnaranıñ babası «emek ordusından» qaytqan soñ, aileni Samarqandqa köçürdi. 1950 senesi Gülnara aqayğa çıqtı.

Tuvğan Qırımğa Gülnara Mustafayeva tek 1991 senesi qayttı.

XS
SM
MD
LG