Ömüriñde iç bir vaqıt körmegen adamlarnı ağa-qardaş, dep adlandırmağa hucur kele. Amma, sen tüşüngen, amma ağızından daa tökülmegen bu sözlerni, devletniñ başqa çetinde yaşağan adamlardan eşitip, taaciplenesiñ.
İçtimaiy ağlarda tesadüfen tanış olıp, birazdan qaviy dostluq peyda olğanı, adamlar biri-biriniñ yüzüni tek resimde körer-körmez yardım qolunı uzatmağa azır olğanları da hucurdır.
Bir içtimaiy organizm, içinde bir yürek uruvları eşitile. Böyle etip, millet asıl oluna, ukrain milleti, onıñ içün topraq, devlet timsalleri Anayasadaki sade bir saife degil. Şu milletniñ qırımtatar balaları, musulmanlar bar, olarnıñ bir qolunda sarı-mavılı bayraq, ekincisinde tamğalı bayraq tüşmey, ukrainli ise, özüni çekinmeyip qırımtatarı, dep adlandıra.
İşte yaşayışımızğa bir nazar taşlasaq, yuqarıda aytılğan şeyler, irişken eñ büyük yeñişimizdir, amma yıllar keçer, diger nesiller şu tarih dersine qıymet keserler. Asırnıñ aman-aman çerigini yan-yana yaşap, biri-birimizge ne qadar yaqın olğanımıznı kördik. Biz ukrainli ve qırımtatarlarmız. Biz qomşu olıp yaşadıq, amma biri-birimizni iç selâmlamadıq, adlarımıznı da bilmedik. Lâkin, yaqınca tanış olmağa vaqıt keldi, yazıq ki, cenk, yoqsuzlıq, acılarnı körip, bu fikirge keldik.
Qırımtatarlar – pilâv, çiberek, pahlava degil, bu asırlar terenligine uzanğan tarihtir. Esasen, közyaş, bizim közyaşımız ile tolu tarih. Harap olğan taqdirler, üzülgen nesiller - bunıñ episi tek bir maqsad – evge qaytmaq içün sarf etildi. Bu Topraq, bizim içün azizdir, ondan daa qıymetli şey yoq, onı arz etip, ecdatlarımız can berdiler.
Amma, biz şimdi neden qorqamız, bilesizmi – cenk, zorbalıq degil, Ural ve Asiyada çekişip, Qırımğa kelgen soñ, onı coymaqtan saqınamız.
Siz, ukrainliler, çoq şey kördiñiz, onıñ içün bizni yahşı añlaysızdır, siz mustaqilligiñizni qorçalağanda, yanıñızda edik, Vatan aqqımıznı kerige çektik. Siz bizim aqqında iç bir şey bilmey ediñiz, biz ise, ses çıqarmayıp devlet tilini ögrendik, sizniñ qara tarihleriñizni añdıq, ölgenlerni em o vaqıt, em şimdi hatırladıq va hatırlaymaz.
Siznen beraber olıp qaldıq, biz sabırnen beklep, kendi memleketiñizniñ kerçek saipleri olmağa yardım ettik. Bir vaqıtları, destek ve qol tutuv erine Vatanda yaşamaq aqqını qazanmağa istedik. Sizlernen daima adaletli, namuslı edik. Şübelerni arttırıp, «ne vaqıt endi…?» suallernen canlarımıznı sıqmañız.
Biz cenkleşmeymiz, biz atmaymız. Biz bir çoq çar, baş kâtip ve prezidentlerni kördik, amma er daim printsiplerimizge sadıq olıp qaldıq. Biz Qırım içün yaşadıq. Biz susqanda bile, küreştik…Amma Qırımsız yaşap olamamız, Qırım ise, bizsiz yaşamaz…Bizden cenk istemeñiz….
Sabriye Vetanova, qırımlı
«Bloglar» rubrikasında bildirilgen tüşünceler müelliflerniñ noqtai nazarını bildirip, muarririyetnen aynı olmaması mümkün
