Bağçasaray – Hanlar sarayınıñ bağçası ve azbarı yıllar devamında yerli sakinler ve musafirlerniñ sıq ziyaret etilgen yerleden biridir. Amma, iyül ayından başlap kestane tereklerniñ kölgesi altında raatlanmaq içün para tölemek kerek. Qırım.Aqiqat turistik merkeziniñ ziyaret etüv şartları ve yarımada sakinleriniñ bu aqta fikirlerini ögrendi.
İyül 1 kününden başlap saraynıñ büyük araba qapuları ögünde turniket qoyulıp, yanında qaravul ve qoruqnıñ hadimleri nevbet tutalar. Hanlar sarayınıñ azbarına kirip, skemlede tereklerniñ taldası astında oturmağa istegenlerniñ sayısı az degil. Amma, şimdiki vaqıtta adamlarnı toqtatıp, Bağçasarayda yaşağanlarını tasdiqlağan pasportnı talap eteler ya da kassağa yibereler.
Kim ve ne qadar tölemeli?
Hanlar sarayınıñ azbarına kirmek içün 100 ruble tölemek kerek. Bundan da ğayrı, müzeyde ötkerilgen sergilerlerden birini baqacaq adam daa 80 ruble bermeli.
Hanlar sarayınıñ esas obyektlerniñ ziyareti 225 ruble tura. Bu alda, kiriş içün ayırıca para berilmey.
Bağçasaray ve civarında yaşağan sakinler istisna olaraq bağçağa bedava kire bileler, amma pasportnı köstermek kerekler.
Bunen beraber, müzeyge Sovet Birliginiñ qaramanları, Rusiye Federatsiyasınıñ qaramanları, Şan-Şüret nişanınıñ saipleri, 18 yaşına qadar balalar (er aynıñ başındaki bazar ertesi künü), çoq balalı qorantalar (er aynıñ başındaki bazar ertesi künü).
Qırım sakinleri ve turistlerniñ fikirleri bölündi
Kezlevden kelgen Alekseyevler qorantası soylarını ekskursiyağa ketirdiler. Evelden olğanı kibi, azbarda beklemege niyetlendiler, atta yanlarına yemek aldılar. Paralı kiriş aqqında haber olarnı şaşırttı.
«Menimce, tek Bağçasaraylılar içün degil de, umumen, bütün Qırım sakinleri içün bedava kiriş yapmaq kerek edi, - dey qoranta başı Sergey, - er adamdan 100 ruble - bu paalı – menim o qadar param yoq».
Bağçasaray rayon sakini Farhod Koraboyevniñ fikirince, Hansaraynıñ azbarında dolanmağa alışqan turistlerni, bu yañılıq sebebinden yüz çevire bile.
«Evelden bu kibi şey iç olmağan edi. Kеrçek aytsam, bunı begenmeyim. Men, misal içün, qavehanede çalışam. Adamlar, Hanlar sarayını ziyaret etken soñ, quvana-quvana çıqa ediler – ve qırımtatar yemekleriniñ dadını almaq içün qavehanelerge kete ediler. Şimdi, orta yerde para alınğanını körip, kederleneler», – dey o.
Bağçasaray sakini, 65 yaşında Ayder Yakubov, müzey yolbaşçılarnıñ yañı qaidelerni alğışlay.
«Yerli sakinler sanki dersiñ öz azbarlarında kibi yüreler. Eki qopqa alıp, çoqraqtan suv almağa keleler. Tış qıyafetleri, özüñiz añlaysız. Mında isе, turistler yüreler, musafiler, em de bu qırımtatarlarnıñ aziz yeridir», - dey erkek.
Sankt-Peterburgtan kelgen Olga İvanova turniketni körip, başından çorlandı, soñra ise, kassağa barıp bilet aldı ve Bediiy müzeyge kirdi.
«Men mında endi bir qaç kerek kelgen edim. Ve bu kibi şekilde qarşılağanları meni kederletti. Lâkin, kerçekten de müzeyniñ inkişafı içün para alınsa, daa çoq para bermege azırım», – dedi qadın.
Qırım.Aqiqat tarafından Aqmescit sakinleri arasında ötkerilgen sorav neticelerine köre, olar bağçada dolanmaq içün para bermege azırlar, amma bilet fiyatları biraz raatsızlay.
Qırım.Aqiqat mühbirleri resmiy informatsion mektüpni yollağanlarına baqmadan, müzey yolbaşçılarından izaat alıp olamadılar.
Din vekilleri maniasız keçe bileler
Hanlar sarayınıñ azbarında 1532 senes qurulğan Büyük Han camisi buluna. Camide er kün, cuma, bayram namazları qılına, ve nikâhlar keçirile.
Bağçasaray tarihiy-medeniy qoruğınıñ internetteki saifesinde peyda olğan malümatqa köre, din vekilleri ve müftiyat tarafından ötkerilgen diniy tedbirlerniñ iştirakçileri azbarğa maniasız keçe bileler.
Qırım Muftiyatında bu malümatnı tasdiqladılar. Nikâhlarnı keçirgen adamlar da serbest kirmeleri mümkün.
