Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

«Milli firqanı» Qırımdaki saylavlarda körmege istemeyler


Vasvi Aburaimov
Vasvi Aburaimov

Aqmescit – Qırımdaki «referendumğa» bar küçünen qol tutqan ve Mecliske qarşı çıqqan «Milli firqa» teşkilâtı niyetine irişmedi.

«Qırım Cumhuriyeti» ükümetinde vazife almaq ıntıluvları neticesiz qaldı. Endi ise, «fikirdeşleri» «firqacılarğa» sentâbr ayında ötkerilecek parlament saylavlarında da yol bermeyceklerine oşay.

İyün 20 künü «Milli firqa» reisi Vasfi Abduraimov «IslamNews»ğa bergen intervyüsında eminliknen: «Saylavlarda iştirak etecekmiz. Muzakereler alıp barıla», - dedi. Kim ile añlaşqanlarını söylemedi.

Beş künden soñ, «firqa» saytında haber çıqtı: bu ve oña baqqan diger teşkilâtlarnıñ iç bir azası Qırımğa «köçken» Rusiye firqalarınıñ saylav cedvellerinde temsil etilmedi.

Daa üç künden soñ, Rusiyeniñ «Коммерсант» neşirine Abduraimov Rusiye prezidenti Putinge mektüp yollağanını bildirdi. Anda, o, saylavlarnı bir yıldan soñ keçirmege rica etti, çünki onıñ fikirince, Qırım buña em siyasiy, em teşkiliy cietinden azır degil. Teşebbüsçi, birinciden sakinlerni cedvelge alıp, soñra saylav bölüklerini doğru belgilemege teklif ete. Bundan da ğayrı, er sakinniñ Rusiye pasportını elde etmesini beklep turmağa rica etile.

«Biz ale daa uquq tarafından keçici müddette bulunamız. Rusiye Federatsiyasınıñ qanunları Qırımda tolusınen çalışmay. Saylavlarnı şimdi keçirseler, olarnıñ neticelerini şübeli olması mümkün», – qayd etti Vasfi Abduraimov. Em de, nuqsanlıqlar tüzetilmegence «Milli firqa» saylavlarda iştirak etmeycegini bildirdi.

«Spiker muavini» Grigoriy İoffe oña «kendini teşviq» etmeknen degil de, teşkilâtqa kösterilgen destekniñ alçaq seviyesine imaye etip, saylavlarğa barıp ta, «sıfır qazanmağa» tevsiye etti.

Siyasiy dairelerde «Milli firka» ve diger qırımtatar marginal birleşmelerniñ közden çıqmalarnıñ eki sebebini bildireler. Birinciden, reyting, daa doğrusı onıñ yoqluğı. Kendi numayışlarına yüz adamnı bile toplap olamağan teşkilât saylavlar qoşma yüktir. Ekinciden, işançsızlıq. Olarnı, yañı «akimiyetni» lekelecekler, dep belleyler.

Misal olaraq, mayıs ayındaki sürgünlikniñ 70 yıllığına bağışlanğan matem tedbirlerniñ keçirilüvini ketireler. Mecliske qarşı çıqqanlar, «ükümetni», Aqmescitniñ merkezinde tedbirlerni keçirmemek qararını doğru dep, qandırdılar (Lentun Bezaziyev asılında bu ğaye onıñki dep ayttı). Bu ise, büyük bir şamata çıqardı. Soñra, «Milli firka» matem mitingini yasaq etken yarımada «akimiyeti» Putinge ayaq çaldı, dep bildirdi. O vaqıt, teşkilât vekili Rinat Şaymardanov şunı yazğan edi: «Olarnıñ (qırımtatarlarnıñ – Müel. qayd.) faciasını qabul etip, bütün qırımlılarnıñ matem tedbirini toplaşmaq yerine, qırımtatarlar yerli akimiyetten tedbirlerni keçirmek ricasına, qattı ve yüzsüz yasaq cevabını aldılar. Neticede, Putin ve rusiye yaqlı qırımtatarlar irişken Rusiye ve qırımtatarlar arasında olğan ince işanç bağı soñki eki ay içinde Qırım ükümeti tarafından yoq etildi».

Meclis reisi Refat Çubarov
Meclis reisi Refat Çubarov

İyün 12 künü Meclis saylavlarğa qatılmamağa qarar aldı. Onıñ reisi Refat Çubarov mühbirlerge añlatqanı kibi, saylav sisteması qırımtatarlarğa ükümette kerekli kibi temsil olunmağa imkân bermey: «Bu saylav sisteması –Qırım Yuqarı Şurası tarafından mart 11 künü 2014 senesi belgilengen 20% kvota degil, asılında qırımtatarlarğa temsilcilikni temin etmez. Saylavlarnıñ yañı qaideleri şimdiki vaqıtta saylanılğan organlardan bulunğan qırımtatarlarnıñ sayısını azlaştırır», - dedi Refat Çubarov. Bundan da ğayrı, acele sürette keçirilgen saylavlar, «Qırımda yüz bergen ve berecek ceryanlarnı eñ yaqın vaqıt içinde qanunlaştırmaq» istegi ile añlatıla.

Saylavlarnı boykot etmege istemegenler Qurultaynı çağırıp, qararnı ğayrıdan baqılmasını talap etecekler. Amma,bazı matbuat vastalarnıñ malümatına köre, Qurultaynı toplamasalar bile, saylavlarda iştirak etmege istegen Meclis azalarınıñ soy adları, bir qaç firqa, şu cümleden «Yedinaya Rossiya» firqasınıñ cedvellerinde eñ yuqarı qısımlarda peyda ola bileler.

XS
SM
MD
LG