Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

«Qırım oğlu: halq küreşi» – qırımtatar halqınıñ faciası aqqında yañı vesiqalı film


Amerika Sesi

Vesiqalı filmniñ numayışı Qırım meseleleri boyunca Halqara Komiteti, Arlington tata-qardaş şeerleri assotsiatsiyası ve Ukrainanıñ AQŞ-daki elçihanesiniñ teşebbüsi ile keçirildi.

Film qırımtatar halqı tarihında yer alğan facialı saifelerine bağışlandı – tahminen 200 biñ qırımtatar vekili, olarnıñ ekseriyeti qadın-qızlar, balalar, ihtiyarlar Orta Asiya, Sibiriya, Uralğa sürgün etilgen ediler.


Qırım meseleleri boyunca halqara Komitetniñ reisi İnci Boumen: «Film üzerindeki iş tahminen eki yıl sürdi. İcadiy gruppa biñge yaqın adamnıñ hatırlavlarını yazıp aldı: olarnıñ arasında sürgünlikni başından keçirgen adamlarnı, uquq qoruyıcılar, tarihçılar, sabıq sovet dissidentler bar edi. Büyük miqdarda arhiv malümatları işletildi, foto ve video qullanıldı. İntervyü Türkiye, AQŞ, Rusiye, Ukraina, Özbekistan ve Belçikada yazılğan edi», – dep qayd etti.

«Qırım oğlu: halq küreşi» filmi qırımtatar halqınıñ soyqırımı aqqında ikâye ete. Müellifler, tamır halqnıñ vekili Mustafa Cemilevniñ ikâyesine daa çoq diqqat ayırdılar: doğğanından başlap, bugünki künge qadar ömürini aydınlattılar. Bir insannıñ misalinde sürgünlikten keçken ve 70 yıl evelsi Vatanına qaytqan bütün halqnıñ faciası kösterile.

Seyircilerden biri – Ayşe film yekünlegen soñ: «Men teşkilâtçılarğa büyükten-büyük teşekkürler bidirem. Halqımnıñ keçmişlerini añğan adamlarğa da minnetdarım. Halqımız ale daa bu yanıq ile yaşay. Bütün milletniñ degil, er kimniñ yarasıdır», – dep ayttı.

«Fіlm ğayet eyecanlı. Bir çoq duyğularnı qozğalattı. Yüregimniñ ince tellerini titretti ve qırımtatar halqınıñ fajiasını temelinden añlamağa imkân berdi», – dep bildirdi seyirci Uzgur.

Daa bir seyirci Mayye teessüratlarnen paylaştı: «Men filmni begendim, çünki Sovet Birligi zamanında maña ne aytqanlarını bilmey edim. Bu film maña Sovet Birligi aqqında tolu malümat berdi».

Amerikanlı tarihçı Pol Goubl 1944 senesi olıp keçken vaqialarnı Qırımnıñ şimdigi vaziyetinen teñeştirdi: «70 yıl evelsi olıp keçken vqialar – deşettir, biz bunı daima aqlımızda tutmalımız. Bugünki künde olıp keçken vaqialar – genotsidniñ devamıdır. Biz tiri olıp ta, bir şeyler yapa bilemiz. Biz qırımtatarlar ve ukrainliler ile yan-yana turıp Moskvanıñ imperiolizmine qarşı küreşni alıp barmalımız».

Ukrainliler qırımtatarlar kibi sürgün etilmek kerek ediler. Bunıñ amelge keçmegeni sebebi – Sovet Ukrainada yaşağan adamlarnıñ sayısınen bağlı.
XS
SM
MD
LG