Vasiliy Zilgalov
Rusiye Prezidenti Vladimir Putin Moskvada qırımtatar halqı vekillerinen körüşken vaqıtta, Kreml, qırımtatarlarnıñ devletler ara, «hususan Ukraina ve Rusiye arasındaki» davalarnıñ esas mevzusı olmasına yol bermeycegini bildirdi. Kreml yolbaşçısı, qırımtatarlar «öz toprağına saip çıqmaları içün» qolundan kelgenini yapacagını da qayd etti. Amma, közeticelerniñ çıqarğan neticelerge köre, qırımtatarlarnıñ 70 yıllıq sürgünligi arfesinde, Rusiye mümkün olğanı qadar milletni bastırmağa tırışa.
Rusiye matbuat vastaları, «İnterfaks», «Rossiya 24» telekanalı prezident Putin qırımtatarlar vekilleri ile körüşüvini aydınlatqanda, tedbirde iştirak etken iç biriniñ soy adını qayd etmediler. Sebebi añlaşıla, körüşüvde belli qırımtatar liderleri Mustafa Cemilev ve ya Refat Çubarov iştirak etmediler.
Vladimir Putin körüşüvde: «Biz, ve bunı ayırıca qayd etmege isteyim, adamlar öz topraqlarına saip çıqmaları içün er şeyni yapmağa azırmız», - dep qayd etti.
Amma, qırımtatarlar bildirgenine köre, Rusiyeniñ Qırımda temsilcileri, öz başına tayin etilgen akimiyet halqnı sıqıştırıp başladı. Qırımğa Mustafa Cemilevni yibermeyler, politsiya yerli sakinlerniñ evlerinde tintüvler keçire, yerli küçler tarafından qırımtatarlarnıñ öldürüvi adiseleri belli. Putinniñ qırımtatarlarğa söylegenleri nedir?
Putin Moskvada şunı bildirdi: «Qırımtatarlarnıñ devletlerara, hususan Ukraina ve Rusiye arasındaki davalarnıñ esas mevzusı olmasına yol bermeycekmiz».
Onnen beraber öz başina tain etilgen «akimet» Qırımda iyün 6 künü qadar kütleviy tetbirlerni yasaq etti. 1944 senesi Moskva akimeti sürgün etken halqnı, bu sene 70 yıllığına bağışlanğan matem mitingini de yasaq eti. Sürgünlikke oğrağan eki yüz biñ halqtan yarısı Qazahistan ve Sibiryada elâk oldı.
Şimdiki qırımtatar liderleri Qırımnıñ Rusiye tarafından zapt etilginini mahküm eteler, Mustafa Cemilev aytqanı kibi 90 fayız qırımtatarı Qırımnıñ Rusiye tarafından işğaline qarşı çıqa. O sebepten Vladimir Putin cuma künü ayrı qırımtatar vekillernen körüşkende, bu halq resmiy Rusiyege qol tutmaq kerek olğanını bildirdi: «Men añlayım, qırımtatarlarnıñ aqlarını qorçalamaq içün yıllarnen küreşken şahıslar bar. Amma, biz şunı bilmek kerekmiz, qırımtatarlarnıñ menfaatları Rusiye ile bağlı, Rusiye Federatsiyasınen. Ve qırımtatarlarnı qullanıp, diger devlet menfaatlarını qorçalamaq yañlıştır».
Qırımtatarlarnı bölmege isteyler – Cemilev
Mustafa Cemilev Azatlıq Radiosına aytqanı kibi, Kreml imkânı olğanı qadar qırımtatarlarnı bölmege istey: «şimdilik olar kütleviy şekilde qırımtatarlarnı öz tarafına çekmege isteyler. Amma, faydası yoq. Onıñ içün Qazandan tatarlarnı alıp ketireler. Qırımda qazantatarlarnıñ parlaq temsilcisi – Rustam Temirgaliyev bar. Babasınıñ da belli bir mevamı bar. Lâkin ep bir qırımtatarlarnı celp etip olamaylar. Onıñ içün bölme maqsadında iş devam ete».
Qırım mart ayında işğal etilgen soñ, Mustafa Cemilev Moskvanı ziyaret etti, ve Rusiye prezidenti Vladimir Putin ile telefon arqalı laqırdı etti, ekisi de fikirlerini deñiştirmey qaldılar.
Rusiye Prezidenti Vladimir Putin Moskvada qırımtatar halqı vekillerinen körüşken vaqıtta, Kreml, qırımtatarlarnıñ devletler ara, «hususan Ukraina ve Rusiye arasındaki» davalarnıñ esas mevzusı olmasına yol bermeycegini bildirdi. Kreml yolbaşçısı, qırımtatarlar «öz toprağına saip çıqmaları içün» qolundan kelgenini yapacagını da qayd etti. Amma, közeticelerniñ çıqarğan neticelerge köre, qırımtatarlarnıñ 70 yıllıq sürgünligi arfesinde, Rusiye mümkün olğanı qadar milletni bastırmağa tırışa.
Rusiye matbuat vastaları, «İnterfaks», «Rossiya 24» telekanalı prezident Putin qırımtatarlar vekilleri ile körüşüvini aydınlatqanda, tedbirde iştirak etken iç biriniñ soy adını qayd etmediler. Sebebi añlaşıla, körüşüvde belli qırımtatar liderleri Mustafa Cemilev ve ya Refat Çubarov iştirak etmediler.
Vladimir Putin körüşüvde: «Biz, ve bunı ayırıca qayd etmege isteyim, adamlar öz topraqlarına saip çıqmaları içün er şeyni yapmağa azırmız», - dep qayd etti.
Amma, qırımtatarlar bildirgenine köre, Rusiyeniñ Qırımda temsilcileri, öz başına tayin etilgen akimiyet halqnı sıqıştırıp başladı. Qırımğa Mustafa Cemilevni yibermeyler, politsiya yerli sakinlerniñ evlerinde tintüvler keçire, yerli küçler tarafından qırımtatarlarnıñ öldürüvi adiseleri belli. Putinniñ qırımtatarlarğa söylegenleri nedir?
Putin Moskvada şunı bildirdi: «Qırımtatarlarnıñ devletlerara, hususan Ukraina ve Rusiye arasındaki davalarnıñ esas mevzusı olmasına yol bermeycekmiz».
Onnen beraber öz başina tain etilgen «akimet» Qırımda iyün 6 künü qadar kütleviy tetbirlerni yasaq etti. 1944 senesi Moskva akimeti sürgün etken halqnı, bu sene 70 yıllığına bağışlanğan matem mitingini de yasaq eti. Sürgünlikke oğrağan eki yüz biñ halqtan yarısı Qazahistan ve Sibiryada elâk oldı.
Şimdiki qırımtatar liderleri Qırımnıñ Rusiye tarafından zapt etilginini mahküm eteler, Mustafa Cemilev aytqanı kibi 90 fayız qırımtatarı Qırımnıñ Rusiye tarafından işğaline qarşı çıqa. O sebepten Vladimir Putin cuma künü ayrı qırımtatar vekillernen körüşkende, bu halq resmiy Rusiyege qol tutmaq kerek olğanını bildirdi: «Men añlayım, qırımtatarlarnıñ aqlarını qorçalamaq içün yıllarnen küreşken şahıslar bar. Amma, biz şunı bilmek kerekmiz, qırımtatarlarnıñ menfaatları Rusiye ile bağlı, Rusiye Federatsiyasınen. Ve qırımtatarlarnı qullanıp, diger devlet menfaatlarını qorçalamaq yañlıştır».
Qırımtatarlarnı bölmege isteyler – Cemilev
Mustafa Cemilev Azatlıq Radiosına aytqanı kibi, Kreml imkânı olğanı qadar qırımtatarlarnı bölmege istey: «şimdilik olar kütleviy şekilde qırımtatarlarnı öz tarafına çekmege isteyler. Amma, faydası yoq. Onıñ içün Qazandan tatarlarnı alıp ketireler. Qırımda qazantatarlarnıñ parlaq temsilcisi – Rustam Temirgaliyev bar. Babasınıñ da belli bir mevamı bar. Lâkin ep bir qırımtatarlarnı celp etip olamaylar. Onıñ içün bölme maqsadında iş devam ete».
Qırım mart ayında işğal etilgen soñ, Mustafa Cemilev Moskvanı ziyaret etti, ve Rusiye prezidenti Vladimir Putin ile telefon arqalı laqırdı etti, ekisi de fikirlerini deñiştirmey qaldılar.
