Eki başlı qartal kene de siyasetiniñ eki yüzlüligini kösterdi, söznen areketi bir kelmegenini numayış etti: bir taraftan qırımtatarlarnıñ aqlanuvınen bağlı emirni imzalay, diger taraftan ise, belli uquq-qorçalayıcı, efsaneviy liderge Vatanğa kirişni yasaq ete. Sovet devirinde de, devlet özüni aynı böyle alıp bara edi.
1967 senesiniñ emiri ve buyurığı ile gazeta parçaları aman-aman er qırımtatar qorantasında olğandır. Vesiqada «evelden Qırımda yaşağan qırımtatarlarnıñ» «Sovet Birliginiñ er köşesinde yaşamağa aqqı bar» dep yazılsa da, ep bir qırımtatarlarnıñ vatanğa yolunı qolay olmadı. O vaqıtları, Qırımda büyük qıyınlıqlar ile yerleşip olğan yekâne misaller bar edi. Yıllarce, bu insanlar aqsızlıqlarnen qarşılaştılar – olarnı yazdırmay, işke, oquv yurtlarına almay ediler, amma orduğa çağırta ediler. Amma, insanlarnıñ ekseriyeti buña bile irişip olamadı, olarnı çeşit sebepler uydurıp, endi satın alğan evlerden tekrar sürgün ete ediler.
Ekinci emir – daa erte 1956 senesi çıqtı, amma, onı matbuat vastalarında derc etmediler, onıñ içün de yalıñız matba maşina neşir etken nusha saqlanıp qaldı. 2-nci punkt izaatsız, degen kibi…
Siz bilesiñizmi, sovet devirinde aman-aman er matba maşinasınıñ öz hususiyeti bar edi ve belli hızmetleriniñ cedvelinde buluna ediler. Yani metin boyunca, onı angi matba maşinasında derc etilgenini belgilemek mümkün edi. Zemaneviy IP-adres kibi işte. Eñ azı, işten boşata ediler. Amma, qırımtatar milliy areketiniñ vesiqalarnı neşir etken insanlar bunı bile-bile yapqanlar.
Şimdi de tanılğan Rusiye ve tanılmağan Qırım akimiyeti bir vaqıtları sovet sistemasını silâsız yeñgen qırımtatarlarğa qarşı kene de repressiyalarnı qullanmağa isteyler. Netice nasıl olacağını baqarmız.
Elzara Beşuyli, qırımlı
«Bloglar» rubrikasında bildirilgen tüşünceler müelliflerniñ noqtai nazarını bildirip, muarririyetnen aynı olmaması mümkün
