Link açıqlığı

Saatnıñ esas haberi

Rusiye matbuat vastaları Ukrainadaki terroristlerni destekleylermi?(Matbuatqa bir nazаr)


Radіo Svoboda

Kiyev – Üç kün devamında Rusiye telekanalları ve neşirleri Slavânskta yaqalanıp, köteklengen «Alfa» mahsus bölügi ukrain ofitserleriniñ sorğularından resim ve levhalarnı toqtamay kösterip turdılar. Ne içündir yalıñız rus matbuat vastalarınıñ qoluna tüşken «eksklüzivniñ» eñ yüksek noqtası, mühbirlerniñ esirler ile yazılğan blits-intervyüsı (!) oldı. Yani, sorğuda özleri de iştirak etkenlerini añlamaq mümkün, dep yaza «Den» gazetası. Maqalede, Ukrainanıñ şarqında bulunuvını endi gizlemegen Rusiye, terrorizmniñ usullarını qullanğanı aqqında deñile. Bu cümleden, insanlarnı esirlikke alıp, qıynap, bunıñ episini kamerağa çıqarğan soñ, qorqu ve telâş siñdirip, levhalarnı tarqatıp, elbette, esir içün para soramaq usulları añıla. Sorğuda iştirak etken mühbirlerni gazeta, terroristlerniñ ortaqları kibi adlay. Olarnı mühbirlik işinden çetleştirip, mahkeme etmek kerek, dey. Bunıñ aqqında «Eksklüziv» ya da «mahsus operatsiya?» maqalesinde söz yürütile.

«Segodnâ» neşiri yazğanı kibi, Kiyevde Rusiye ücümından saqınıp oturğan vaqıtta, informatsion cenki çoqtan başladı. Kremlniñ matbuat vastaları, Donetskte ukrainli numayışçılarına ücümni qolaylıqnen «faşistlerge qarşı yürüş iştirakçilerine, milletçilerniñ basqısına» çevire bileler. İnformatsion cebesiniñ ukrain askerleri duşmanğa cevap bermege tırışalar. Kremlni yeñmek içün mahsus strategiya teklif etildi. O, rusiyeli kanallarnı söndürmek, duşmannıñ aqiqiy yüzüni köstermek, aldanğan Rusiye ve şarqiy Ukraina vatandaşlarına kerçekni yetkizmekten ibaret. Aynı zamanda, Pütin Kreml teşviqatı basqısı altında desteklengeni aqqında yazıla. Faqat, bu yerde sebep ile aqibet arasındaki bağ ters kele: insanlarnıñ dünya baqışı memnüniyet ile teşviqatnı qabul etmege mecbur ete. Ulu Rusiye aqqındaki ruh berici hayallar, Amerikanı ise, yernen-yeqsan etmek istekleri ğayet modtır. Sovet devirinden soñra, adiy sakin haberlerni ögrenip, kendi noqtai nazarını şekillendirmek yerine, oña teklif etilgen haberlerni seçip ala. Kelişmegen faktlarnı alıp taşlay, kelişken yalan ise, gizlengen şekilde qabul etile. Mühbirniñ fikirince, informatsion cenkini yalıñız ayat yeñe bile, çünki ömürde hayallarğa yer yoq. Lâkin, müellifniñ fikirince, aqiqatnı pek keç ayırıp başlaylar.


«Ukraїna moloda» yazğanına köre, portaqal taqımı azaları arasındaki davalar ne ile yekünlengenini unutqan kibi, soñki vaqıtları Yuliya Timoşenko Pötr Poroşenkonıñ teñqidine oğradı. Añlaşıla ki, keçmişten ders alınmay, akimiyetni elgen almaq istegi, aqılnı yeñe ve devlet menfatlarını artqa çeke. Em de olğan vaziyetlerni teñeştirmege mümkün degil. Gazeta qayd etkeni kibi, amanlıq zamanında, içki davalar siyasiy ceryannıñ bir qısımı olaraq tanılsa, tıştan ücüm etilgeni vaqıtta, olarnı memleketniñ arqasına urulğan pıçaq kibi tanımaq kerek.

«Gazeta po-ukraїnski» bildirgenine binaen, Ukrainağa avtoritorizm iç siñmey. Onıñ içün, devletniñ Qazahistandaki kibi Nursultan Nazarbayev, Aqrusiyedeki kibi Aleksandr Lukaşenko ya da Rusiyedeki Vladimir Putin kibi yolbaşçıları iç olmaycaqtır. Birinci – geosiyasetinen bağlı. Ukraina coğrafiyası boyunca Avropada yerleşe. Avropanıñ idare etüvi ve siyasiy vekâletligi tecribesiniñ saibidir. Daa bir sebep – Ukrainanıñ ne yermayı, ne de gazı bar. Yermaydollarına ealiniñ sevgisini qazanmağaimkân yoq. Kelecekte de, avtoritar ükümdar peyda olmaz. Çünki ukrain halqı akimiyetten daa da küçlüdir, dep yaza neşir.
XS
SM
MD
LG