Yaltadaki «Hizb ut-Tahrir davası»: Ukraina Rusiyeden mahküm etilgen qırımtatarlarnı azat etmesini talap etti

Yaltadaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» mabüsleri, arhiv fotoresimi

Ukraina Tış işler nazirligi Rusiyede tutulğan Ukraina vatandaşları Muslim Aliyev, İnver Bekirov, Vadim Siruk, Refat Alimov, Arsen Cepparov ve Emir-Usein Kukunıñ Yaltadaki «Hizb ut-Tahrir davası» çerçivesinde çıqarılğan ükümge qarşı istinaf şikâyetiniñ red etilmesine qarşı narazılıq bildirdi.

Ukraina nazirliginiñ beyanatında qırımlılarğa qarşı qabaatlav sahte, üküm ise qanunsız dep adlandırıla.

«Bu qararnı Ukraina vatandaşlarını taqip etken siyasiy sebepli repressiv kampaniya içün Rusiye milliy ceza qanunlarınıñ qullanıluv delili olaraq köremiz, işğalci devlet olğan Rusiye halqara gumanitar uquqını boza», – dep qayd etti Ukraina Tış işler nazirligi.

Nazirlik, BM Baş kâtibiniñ işğal etilgen Qırımda ve Aqyarda insan aqları vaziyetine dair ara maruzası aqqında hatırlattı. Ukraina Tış işler nazirliginiñ qayd etkenne köre, işbu maruza «Qırımda işğalci akimiyet yapqan cinayetlerniñ büyükligini isbatlay».

«Rusiye Federatsiyası qanunsız tutulğan Ukraina vatandaşlarını acele azat etmeli ve BM Baş Assambleyasınıñ 2014 senesi martnıñ 27-nde "Ukraina topraq bütünligi», 2016-2019 seneleriniñ "Qırım Muhtar Cumhuriyetinde ve Aqyarda insan aqları vaziyeti (Ukraina)" qararlarını, BM Halqara mahkemesiniñ Ukrainanıñ Rusiye Federatsiyasına qarşı davası çerçivesinde Irqiy ayırım şekillerini yoq etüv halqara şartnamesini qullanuv emrini yerine ketirmeli», – dep bildirdi Ukraina Tış işler nazirligi.

Mında halqara toplulıqnı Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı toqtatılsın, Rusiyede ve vaqtınca işğal etilgen Ukraina topraqlarında tutulğan Ukraina vatandaşları azat etilsin, em de Ukraina topraq bütünligi ğayrıdan tiklensin dep, Rusiyege qarşı siyasiy-diplomatik ve sanktsion basqını quvetleştirmesine çağırğanlar.

Rusiye tarafı Ukraina nazirliginiñ beyanatına daa cevap bermedi.

Cumaaqşam künü, iyünniñ 25-nde, Moskva vilâyetiniñ (Rusiye) Vlasiha şeerindeki Arbiy istinaf mahkemesi Yaltadaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» altı mabüsiniñ ükmüni deñiştirmeyip qaldırdı.

Böylece, Rostov-na-Donu Cenübiy okrugınıñ arbiy mahkemesiniñ 2019 senesi qabul etken qararı deñişmedi. Mahkeme qararına köre,

Muslim Aliyev 19 yılğa, İnver Bekirov 18 yılğa, Emir-Usein Kuku 12 yılğa, Vadim Siruk 12 yılğa, Arsen Cepparov 7 yılğa ve Refat Alimov 8 yılğa üküm etildi. Olar sert rejimli koloniyada qalacaqlar.

Amnesty International aq qorçalayıcı teşkilâtı Yaltadaki «Hizb ut-Tahrir davasınıñ» bütün mabüslerini vicdan mabüsi dep adlandırdı.

Ukraina Tış işler nazirligi bu üküm sebebinden Rusiyege narazılıq bildirdi.

Bu dava boyunca qabaatlanğanlar 2016 senesi fevral-aprel aylarında Yaltada tutulğan edi. Olarnı Rusiyede yasaqlanğan «Hizb ut-Tahrir» islâm siyasiy teşkilâtına alâqaları bar olğanında qabaatlaylar.

«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.

«Hizb ut-Tahrir işi» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Adliyeciler qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.