Mahsus Qırım.Aqiqat içün
Memleket tarihında ilk sefer, etnik sırp partiyasınıñ temsilcisi olğan bir siyasetçi, Hırvatistan Cumhuriyetiniñ topraq bütünliginiñ tiklenmesini qutlağan "Burâ" arbiy operatsiyasınıñ 25 yıllığına bağışlanğan qutlamalarğa qoşuldı. 90-ıncı yıllarda eski Yugoslaviyada qanlı bir cenkni başlağan siyasetçiniñ addası sırp partiyasından Hırvatistandan baş nazir yardımcısı Boris Miloşeviç, bütün milletlerden qurbanlarnıñ hatırasına sayğı duyulmasınıñ kerekligi aqqında ayta edi. Ve Hırvatistan bas naziri Andrey Plenkoviç ve memleketniñ başqa siyasetçileri ve cemaat erbapları onen razı oldı. Sadece qomşu ülkelerdeki, Sırbistan ve Bosna ve Hersekteki çoq adamlar razı olmadı. Anda Boris Miloşeviçni merasimlerde iştirak etkeni içün tenqit ete ediler, amma bunı tahmin etmek mümkün edi.
Мир без справедливости превращается в долгое прозябание на окраине собственного будущего
Budır paradoks: Bosna ve Hersek de topraq bütünligini ğayrıdan tiklegen devlettir. Amma anda tecavuzcı ve yardımcılarına qarşı ğalebe olmadı. Bosnada halqara topluluqnıñ basqısı sayesinde barışıq quruldı. Onıñ içün Bosnadaki cemiyetlerniñ muabbetleşüvi aqqında tek hayal etmek mümkün. Hırvatistan - büyük zametler ile, amma milliy muabbetleşüvge yaqınlaşa, Hırvatistan ükümetindeki sırpler artıq red etilmey ve hucur körünmey. Bosna ve Hersekte ise alâ daa er adam özü içün. Barışıq bar, amma adalet yoq. Ve bu, memlekette Srebrenitsadaki facialı vaqialarnı, yani Bosna sırpları ordusı şeerniñ bütün erkek-aqaylarını öldürgenini, hatırlağanda er sefer körmek mümkün. Bosnadaki musulmanlarnıñ ve hırvatlarnıñ o cenk ve o yoq etüv aqqında öz aqiqatı bar.
Bosna sırplarınıñ ise - öz aqiqatı bar, atta bu aqiqatnıñ kerçekten olıp keçkenlernen iç bir alâqası olmasa da. Sırp siyasetçisi Srebrenitsadaki merasimlerde iştirak etmege istese bile - böyle şey 2015-inci yılda Sırbistannıñ prezidenti Aleksandr Vuçiçte olğanı kibi - bu alğışlanmay, sadece açuv-ğadapnıñ sebebi ola. Çünki bu adaletsizlikniñ qanuniyleştirmesine oşay. Çünki seniñ kelgeniñ degil, ne aqiqatnen kelgeniñ müimdir.
Ukrainada, Qırım ve Donbassnıñ kelecegi aqqında tecavuzcınıñ talaplarını qabul eterek razılaşmaq mümkün dep inanğanlar, kelecekte, adaletsizliksiz dünya, öz keleceginiñ kenarında uzun süyreklemege çevirilgenini körmege mecbur olacaqlar. Bunı añlamaq içün Hırvatistan ve Bosnanıñ taqdirlerini qıyaslamaq yeterlidir.
Vitaliy Portnikov, kyivli jurnalist, Qırım.Aqiqat müellifi