Ukraina Rusiyeniñ işğal altındaki Qırımda insan aqlarına qarşı yapqan zulumına cevap bermeli, dep ayttı Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba fevralniñ 23-nde BM insan aqları şurasınıñ yüksek seviyesi segmentiniñ çerçivesinde nazirler tedbirinde.
«İşğalniñ yedi yılı devamında Qırım insan itibarına sayğısızlıq ve insan aqlarınıñ sert bozuluvı toprağına çevirildi. Sebepsiz tutuvlar, qanunsız apis cezaları ve sahte qabaatlavlar yarımada sakinleri içün qayğılı kerçek oldı. Qırımtatar halqı taqip etile», – dep bildire Dmıtro Kulebanıñ aytqanlarını nazirlikniñ matbuat hızmeti.
Ukraina Tış işler naziri qırımlılar Mahamadaminov Abdulbori, Eyupov Azamat, Yalkabov Timur, İbragimov Ernest, Fedorov Oleg, Seydametov Lenur ve Şihametov Yaşarnıñ evlerinde keçirilgen tintüvlerni takbih etti.
Dmıtro Kuleba qayd etkenine köre, Rusiyeniñ insan aqlarına qarşı zulumına halqara cevap berilmeli, hususan, «qanunsız Rusiye işğalini halqara kün tertibinde prioritetli meseleler arasında tutacaq ve Qırımnı işğalden qurtaruv halqara ğayretleriniñ sinergiyasını temir etecek» «Qırım platforması» qurulmalı.
«Diplomat, Qırım platformasınıñ maqsadlarında irişüvde BM insan aqları Yuqarı komissarı idaresiniñ ameliy issesi ne qadar müim olğanını qayd etti», – dep aytıla matbuat hızmetiniñ haberinde.
Qayd etilgenine köre, yarımadadaki vaziyet aqqında Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reis muavini Nariman Celâl, vatandaş jurnalisti Lutfiye Zudiyeva ve «Qırım aq qorçalayıcı gruppasınıñ» reberi Olga Skripnik tafsilâtlıca tarif ettiler.
Fevralniñ 17-nde saba erte yarımadanıñ bir qaç rayonında Rusiye quvetçileri musulmanlarnıñ evlerine tintüv keçirmege keldi. «Qırım birdemliginiñ» faali Lutfiye Zudiyevanıñ aytqanına köre, tutulğanlar «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtı ile alâqaları olğanından şübhelene ve Rusiye Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesine istinaden qabaatlana. Aynı künü Rusiye kontrolindeki Aqmescitniñ Kiyev rayon mahkemesi tutulğan altı qırımlını 2021 senesi aprelniñ 15-ne qadar apiske aldı.
Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası fevralniñ 17-nde Qırımda keçirilgen kütleviy tintüvler sebebinden cinaiy tahqiqat başlatıldı, dep bildirdi.
Ukraina prezidentiniñ Qırım Muhtar Cumhuriyetindeki daimiy temsilciligi Rusiye quvetçileriniñ Qırımda musulmanlarnıñ (ekseriyeti qırımtatarı ola) evlerinde keçirgen tintüvleri aqqında malümat Ukraina uquq qoruyıcılarına berile ve «milliy ve halqara seviyedeki işte» qullanılacaq, dep bildire.
Ukraina Tış işler nazirligi Rusiye quvetçileriniñ fevralniñ 17-nde işğal etilgen Qırımda keçirgen tintüv ve tutuvlarğa qarşı narazılıq bildirdi. Müessise, halqara institutlarnı bu areketlerge qıymet kesmege çağırıp, soñki tutuv ve tintüvler aqqında malümatnı BM Baş Assambleyasınıñ sessiya baqıluvına çıqarmağa planlaştıra.
Ukraina Reintegratsiya nazirligi halqara toplulıqnı Qırımdaki tutuvlarğa cevap bermesine çağırdı.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
«Hizb ut-Tahrir işi» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Adliyeciler qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.