Qırım sakinlerine alâqalı olğan vatandaşlıq aqqında qanun leyhasına Radada deñişmelerni kirsetecekler

Refat Çubarov

Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi, Yuqarı Radanıñ deputatı Refat Çubarov, prezidentniñ vatandaşlıq aqqında qanun leyhası komitetlerde ve Yuqarı Radanıñ sessiyasında baqılğanda, onıñ normaları, quvette olğan «Vaqtınca ilhaq etilgen terrritoriyada vatandaşlarnıñ aqları ve urriyetlerini temin etüv ve uquqiy rejim aqqında» Ukraina qanunında tayin etilgen devletniñ printsipial yanaşuvlarına uyğun şekilge ketirileceklerine», eminlik bildirdi.

Bunı o, aprel 20-de, Radada qayd etilgen Petro Poroşenkonıñ 8297 nomeralı qanun leyhasını izalarken, Facebookta yazdı.

Çubarov: «Kerçekten de, leyhada teklif etilgen bazı yañı ukümler, ve şu cümleden Ukraina vatandaşlığınıñ ğayıp etilmesi içün esas ola bilecek meseleler boyunca ukümler, vaqtınca işğal etilgen territoriyada yaşağan Qırım sakinlerinde esaslı bir endişe doğuracaqlar», – dep yazdı.

O, «insannıñ işğalciler tarafından mecburen yaptırılğan areketleri» Ukraina vatandaşlığınıñ ğayıp etilmesi içün esas ola bilecekleri aqqında aytılğanını añlattı.

Çubarov: «Misal olaraq, Qırımda yaşağan yigitniñ işğalciler tarafından mecburiy muddetli askerlikke çağırılması. Ya da, işten çıqarılacağından qorqıp, Rusiye işğalci ukümeti tarafından keçirilgen qanunsız saylavlarda iştirak etüv», – dep añlattı ve «bu qanun munasebeti ile umütten kesilmege ya da «satqınlıq dep fiğan qoparmağa» şey yoq», çünki o, parlamentte baqılğanda işlep bitirilecek», dep qayd etti.

Daa evel, Ukraina prezidenti Petro Poroşenkonıñ Yuqarı Radağa, «Qırımda işğalci ukümetiniñ qanunsız areketleri neticesinde» ilhaq etilgen Qırım sakinleri tarafından Rusiye pasportlarınıñ alınması, Ukraina vatandaşlığını ğayıp etmeleri içün esas olmağanını közde tutqan qanun leyhasını qabul etmege teklif etkeni belli oldı.

Aynı zamanda leyha, şu cümleden devlet organlarınıñ halq içün açıq olğan reyestrleri ile tasdiqlana bilecek çetel devleti tarafından berilgen saylav aqqını ya da diger aqnı qullanuv ve ya çetel devleti tarafından yüklengen mecburiyetlerni yerine ketirüv; ya da (Ukraina Devlet sıñır hizmetiniñ vazifeli şahsı tarafından qayd etilmesi taqdirde) Ukrainadan çıqmaq ve ya Ukrainağa kirmek içün çetel devleti pasportını qullanuv kibi Ukraina vatandaşlığını ğayıp etmek içün qoşma esaslarnı teklif ete.

Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini taqbih ettiler. Ğarp ülkeleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalar qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini red etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevral 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.