Bugünde-bugün esas telüke Ukrainağa ait yarımadanı işğal etken Rusiye tarafından Qırımnıñ askeriyleştirilüvi ola, dep bildirdi Ukraina Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar Azatlıq Radiosına bergen intervyüsında.
Onıñ «Subbotneye interyü» yayınında bildirgen fikrine köre, buña «kerekli qıymet kesilmedi, añlatılmadı».
«Rusiyeniñ Qırımda yapqanlarına baqmañız. Qırımda olğan er şeyniñ bir maqsadı bar – arbiy. Belki, güzel Qara deñizni körmege barmağan birisi anda infrastruktura inkişafını körer – o kerçekten bar – amma bu infrastruktura inkişafınıñ arbiy maqsadı bar. Yani bugün Qırımnıñ Rusiye Federatsiyasınıñ arbiy bazası olğanını aytmaq mümkün», – dep qayd etti Ceppar.
«Qırımda testi yapılğan ve baqılğan er şey, coğrafiyağa köre, hususan Aq deñiz regionına kete. Mence, ortaqlarımıznen kerçekleştirgen muzakerelerimizde bunı qayd etemiz ve qayd etecekmiz – üstün olmağa ve Qara deñizdeki vaziyetni kontrol etmege tırışqan Rusiyeniñ Qara deñizde yapqanlarını faal közetecek meydançıq qurulmalı. Bizim içün bu platforma müim, bütün bu aqibetleri – gibrid, klassik ve ananeviy arbiy – ola», – dep ayttı nazir muavini.
Emine Ceppar, Qırımnıñ işğalden qurtarılması içün Ukraina Türk Şurasını da daa bir meydançıq olaraq qullanmağa tırışa, dep bildirdi.
Ukraina ve ğarbiy ortaqları Rusiye tarafından işğal altındaki ukrain Qırımnıñ askeriyleştirilüvini halqara insan aqlarını bozğanında qabaatlaylar.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.