Vaşingtonda mayısnıñ 19-nda qırımtatar sürgünliginiñ 81 yıllığı munasebetinen merasim keçirildi. Tedbir iştirakçileri 1944 senesi repressiyalar neticesinde elâk olğanlarnıñ hatırasına çeçekler qoydı ve çıraqlar yaqtılar. İştirakçiler arasında diplomatlar, diaspora vekilleri ve aq qoruyıcılar bar, dep bildire ABD qırımtatar fondu.
Ukrayinada ABD sabıq elçisi Jon Herbst öz çıqışında facianıñ miqyası ve aqibetleri aqqında hatırlattı:
"Stalinniñ qırımtatar halqına nisbeten yapqanları ciddiy bir cinayet edi, ve bir çoq institut ve mütehassıslar bunı genotsid dep adlandıralar. Amma bu cinayet Stalin 1950 seneleriniñ başında vefat etken soñ da devam etti".
Merasim vaqtında Ukrayina, ABD ve qırımtatar halqınıñ gimnleri yañğıradı, bu halqara birdemlikniñ timsali oldı.
ABD-deki Ukrayina elçiliginiñ siyasiy meseleler mesleatçısı Katerina Smagliy qırımtatar şairi Ablâziz Veliyevniñ şiirini ingliz ve ukrayin tillerinde oqudı.
ABD qırımtatar diasporası fondunıñ prezidenti Zera Mustafayeva öz çıqışında şunı qayd etti:
"Qırımtatar halqınıñ tarihı — sistematik yoq etüv ıntıluvlarına baqmadan, sağ qalma tarihıdır. 1783 senesi devletimizniñ birinci ilhaqından soñ 10 000 qırımtatar Qara deñizde battı. 1917 senesi lider, zabit ve faallerni yaqmaq içün ilk sefer ocaqlar qullanıldı. 1921-1923 seneleri Qırımda suniy açlıq 76 000 qırımtatarnıñ canını aldı. Amma 1944 senesi quralay 18 künü yüz bergen cinayet bütün evelki cinayetlerden büyük oldı: 423 100 insan qurban oldı, olardan 46,2% repressiyalar başlağan soñ ilk 18 ay içinde elâk oldı".
1944 senesi quralay 18-de sovet rejimi bütün qırımtatar halqını Qırımdan Merkeziy Asiyağa sürgün etmege başladı. Üç kün devamında 200 biñge yaqın qırımtatarı zorbalıqnen onlarnen demir yol vagonları ile çıqarıldı.
1944 senesi qırımtatarlarnıñ sürgünligini bir qaç memleket genotsid olaraq tanıdı: Ukrayina 2015 senesi, Litvaniya ve Letoniya 2019 senesi, Kanada 2022 senesi, Poloniya, Estoniya, Çehiya 2024 senesi.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
