Aprelniñ 7-nde, çarşenbe künü, Kyivde ukrain uquq qoruyıcı teşkilâtlarnıñ temsilcileri Avropa Şurası insan aqları komissarı Dunâ Miyatoviç ile körüşüv vaqtında işğal etilgen Qırımdaki bozuvlar ve taqipler aqqında aytıp berdiler. Bunı «Qırım uquq qoruyıcı gruppası» haber ete.
«Qırım uquq qoruyıcı gruppası»nıñ reisi Olga Skrıpnik «Qırımda Ukraina vatandaşları siyasiy sebeplerden azatlıqtan marum etilgenine» diqqat çekti.
«2019 senesi olıp keçken soñki «deñişüvden» soñ, o zaman 11 Kreml siyasiy mabüsi azat etilgen edi, Qırımdaki Rusiyeniñ işğalci organları eñ azından daa 33 Ukraina vatandaşını tevqif etti», – dep aytıp berdi Skrıpnik.
Bundan ğayrı uquq-qoruyıcı Aqyarlı Galina Dovgopola ve Azatlıq Radiosınıñ jurnalisti Vladislav Yesipenkonıñ davalarına diqqat çekti.
«Körüşüv vaqtında uquq qoruyıcılar Qırmdaki diger insan aqları bozuvlarını, keçüv adliye saasında qanunlarnı ve silâlı çatışma aqibetleriniñ yoq etilüvini ve Qırımdaki vaziyetniñ monitoringi içün mehanizmler qıdıruvını muzakere ettiler », – dep qoştılar «Qırım uquq qoruyıcı gruppası»nda.
Dunâ Miyatoviç ile körüşüvde İnsan aqları merkeziniñ, Vatandaş serbestiligi merkeziniñ, «QırımSOS», Harktv uquq qoruyıcı gruppasınıñ vekilleri iştirak etti.
Qırım işğali
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
