Rusiye ile muzakerelerniñ eñ qıyın qısmı esirlerni deñişüv ola. Qırımtatarlarnı aytsaq, Ukraina tarafı deñişimni degil, azat etilmelerini talap ete, dep ayttı Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba TRT Russian içün bergen intervyüsında, dep haber ete «Ukrinform» haber agentligi.
«Rusiye ile muzakerelerniñ eñ qıyın ve hususiy qısmı esirlerni deñişüv oladır, çünki insanlarnen, haber beklegen tuvğanlarınen bağlı, şunıñ içün deñiştirile bilecek mabüslerniñ malümatını ya da müddetlerni bir vaqıt aydınlatmaymız», – dep ayttı nazir.
O, Ukraina tarafı esirlerni deñişüvniñ nevbetteki adımına keçmege azır.
«Bunıñ üzerinde faal çalışamız, ve deñişüvniñ nevbetteki adımına keçmege azırmız. Lâkin diger taraf bizim kibi konstruktiv degil, şunıñ içün deñişüvden evel al etüv yolları tapılacaq bir çoq yañı mesele bar. Amma biz «er kesni er keske» formulası kerçekleşsin dep areket etemiz», – dedi Kuleba.
Deñişüv cedvellerine qırımtatarlarnı kirsetüv aqqında aytıp, Kyiv deñişüvni degil, azat etilmelerini talap ete, dep qayd etti.
«Qırımtatarlarnı aytsaq, laf deñişüv aqqında ketmey. Bu insanlarnıñ azat etilüvini talap etemiz, ve bu eñ qıyını, çünki Rusiye Qırımnı öz uquqı altında olğanını saya», – dedi Ukraina Tış işler naziri.
Onıñ qayd etkenine köre, Moskva işğal altındaki topraqlarda olğanlardan mesüliyetlidir.
«Qırım qanunsız işğal etilgen topraq edi ve qaytqanına qadar böyle qalacaq. Halqara uquqqa köre, işğalci devlet Rusiye yarımadada olğanlardan mesüliyet taşıy…. İşğalci devlet olaraq mecburiyetlerine zıt kelgen er bir areketi mesüliyetke yol açacaq, cezasını çekecek, şu cümleden çeşit türlü sıñırlavlar», – dedi Kuleba.
Advokat Nikolay Polozovnıñ Qırım.Aqiqatqa bildirgenine köre, Rusiyede ve işğali altındaki Qırımda mahküm etilgen Ukraina vatandaşlarınıñ advokatları ve tuvğanları olarnı azat etüv meselesinde ilerilev körmey. Polozovnıñ malümatına köre, al-azırla 130-dan çoq Ukraina vatandaşı Rusiyede ya da Qırımda tutula.
Avgustnıñ başında Ukraina prezidenti ofisiniñ yolbaşçısı Andriy Yermak «100-ge 100» formatında yañı deñişüv azırlanıla, dep bildirdi. Yermak, deñişüv «tezden» olacaq dep ümüt etkenini bildirdi, amma tam kününi aytmadı.
Onıñ aytqanına köre, Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy Rusiye prezidenti Vladimir Putinnen kerçekleştirgen soñ subetinde 22 qırımtatarınıñ işğal etilgen Qırımdan azat etilüvini muzakere etmege teklif etti.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ İnsan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova, Rusiye apishanelerinde tutulğan ukrainalı siyasiy mabüslerniñ farqlı sayısı aydınlatqan edi: 113-ten 115-ke qadar, 80-den çoq – qırımtatarıdır. Qırımtatar resurs merkeziniñ cedvelinde 86 qırımlı siyasiy mabüs bar. Qırım aq qorçalayıcı gruppası da aynı raqam aqqında ayta.
Siyasiy mabüslerge qol tutuv programmasınıñ reberi, «Memorial» aq qorçalayıcı merkeziniñ şura azası Sergey Davidisniñ bildirgenine köre, merkezleriniñ cedvelinde 315 insan bar, 59-ı – qırımtatarıdır.
