Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba OSCE ve insan aqlarından BMT missiyasını Rusiye tarafından işğal etilgen Qırımdaki közetüvni quvetleştirmege çağırdı.
Bu aqta o, BMT BA insan aqlarından Üçünci komitetiniñ Qırımdaki insan aqları bozuvları ile bağlı quvetleştirilgen qarar leyhasına rey berüvden soñ öz Twitter saifesinde yazdı.
“Ukrainler ve qırımtatarlarğa qarşı siyasiy taqip faktlarını tafsilâtlı şekilde meydanğa çıqarğan Qırımdaki insan aqları vaziyetine dair maruzanı alğışlayım. MT missiyası ve OSCE işğalci devlet tarafından taqip etilgenlerni qaorumaq içün közetüvni quvetleştirmeli”, – yazdı o.
“Dekabr ayında Assambleya onı qabul etken soñ, işgalci devletniñ halqara mecburiyetlerge, hususan halqara uquqqa riayet etmesi içün Rusige tazyıqnı daa da quvetleştirecek”, – dep qoştı Kuleba.
Keçenlerde, BMT BA Üçünci komiteti Qırımda insan aqları bozuvlarını tenqit etken quvetleştirilgen qaranı maqul kördi.
Şimdilik Rusiye tarafı BMT Komitetiniñ bu qararına cevap bermedi.
BMT-da Ukraina daimiy temsilcisi Sergiy Kıslıtsâ, BMT BA 75-nci sessiyasına Ukraina işğal etilgen Qırım ile bağlı eñ azından eki qarar leyhasını teklif etmege planlaştırğanını bildirdi.
İyül ayında BMT insan aqları Yuqarı komissarı Mişel Baçelet Qırımda insan aqları vaziyeti aqqında maruzanı taqdim etip, yarımadada iskenceler ve söz serbestligi sıñırlavı devam etkenini bildirdi.
Rusiye Tış işler naziri Sergey Lavrov, işğal etilgen Qırımda insan aqları bozulğanına dair laflar uydurıla, dep bildirgen edi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
