Gaagadaki BM Halqara mahkemesi Ukrainanıñ Rusiyege qarşı davasında, hususan Moskvanıñ Ukraina şarqında terrorizmni ve Qırımda ırq ayırımını maliye etüvde qabaatlanmasında öz yurisdiktsiyasını tanıdı.
«Bugün Ukraina içün müim kün – Halqara adliye mahkemesi Ukraina faydasına qarar çıqarıp, Ukrainanıñ Rusiye Federatsiyasına qarşı davasında yurisdiktsiyası bar olğanını tanıdı», – dep yazdı Ukraina Tış işler nazirliginiñ matbuat kâtibi Katerına Zelenko.
Ukraina, 2017 senesi dava açtırdı. Kyiv, Rusiye Donbastaki aydutlarğa qoltutıp, Terrorizmni maliye etüv ile küreş şartnamesini ve, işğal etilgen Qırımda qırımtatarlarğa ve ukrainlerge basqı yapıp, ırq ayırımınıñ bütün şekillerini yoq etüv şartnamesini boza, dep ayta.
2019 senesi iyün ayında BM Halqara mahkemesi dava diñlevlerine başlağan edi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
