Sentâbrniñ 29-nda Ukraina nazirler kabineti Qırımnıñ işğalden azat etilmesi ve reitegratsiyası Strategiyasınıñ ömürge keçirilmesi planını tasdıqladı. Bunı öz Facebook saifesinde Ukraina baş naziri Denis Şmıgal haber etti.
Plan, Qırımnıñ ilhaqı ile bağlı Rusiyeniñ bozuvlarına dair isbatlarnı toplaycaq, silâlı tecavuz neticesinde ketirlgen zararnı esapqa alaycaq "Ukraian sulh inkişafı milliy merkezi" devlet qurumınıñ yaratılmasını közde tuta.
Bundan ğayrı, plan, "keçüv devri içün devlet siyasetiniñ esasları aqqında" qanunnıñ qabul etilmesinden soñ ömürge keçirilmesi kerek olğan bir sıra tedbirlerni közde tuta.
«Vesiqa Ukraina Qırımınıñ qaytarılması içün ertaraflı yol haritası olacaq. Qayd etilgeni kibi, Qırım platforması - bir kerelik tedbir degil. İşğalden azat etüvniñ tafsilâtlı adımlarından ibaret olğan ertaraflı vesiqalar qabul etemiz, eñ yahşı ekspert ve talilcilerni celp etemiz. Qırım meselesi daima dünya kün tertibinde olması içün halqara teşkilâtlardaki ortaqlarımız ile çalışamız», – dedi Şmıgal.
Ukraina Milliy telükesizlik ve mudafaa Şurasınıñ kâtibi Oleksiy Danılov martnıñ 11-nde, «Qırım yarımadasınıñ Rusiye Federatsiyası tarafından işğalinden bugüngece ilk temel vesiqanıñ» azırlanılğanı aqqında bildirdi. Bu vesiqada, Qırımnıñ işğalden azat etilmesi meselesinde nasıl areket etecegimizge dair açıq talimatlar berile.
Qırımnıñ Rusiye tarafından işğal etilüvi
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
