Ukraina Yuqarı Radası halqara institutlarğa muracaat etip, Qırımnıñ Rusiye taarfından işğal etilmesini ve yarımadada insan aqlarınıñ bozuluvını takbih etmege çağırdılar.
Birleşken Milletler Teşkilâtına, Avropa Parlamentine, Avropa Şurasınıñ Parlament Assambleyasına, OSCE Parlament Assambleyasına, NATO, dünyadaki devletlerniñ ükümet ve parlamentlerine muracaat aqqında №4655 qarar leyhası fevralnıñ 16-nda qabul etildi.
“İşğalci devlet silâlı tecavuzını tam şekilde toqtatmağance ve Ukrainanıñ halqara seviyede tanılğan devlet sıñırında suvereniteti ve topraq bütünligi ğayrıdan tiklenilgenine qadar siyasiy-diplomatik ve sanktsiyalar tazyığını quvetleştirmek, Qırım MC ve Aqyar şeriniñ işğal etme ıntıluvınıñ tanımama siyasetini devam etmek”, – dep yazıla vesiqada.
Yuqarı Rada ortaqlarından “Qırım yarımadasınıñ arbiyleştirilmesine qarşı çıqmasını; Rusiyeden Qara deñizdeki tecavuzkâr areketlerini, arbiy talimler bahanesi ile ticaret gemiciligi içün Qara ve Azaq deñizleriniñ emiyetli bölgeleriniñ qapatma tecribesini, melez usullarnı qullanıp, Ukraina limanlarını blok etme tecribesini toqtatmağa talap etmesini” istey.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
2014 senesiniñ başında Qırım Rusiye tarafından ilhaq etilgen soñ Ukrainanıñ qıtadaki qısmı ile yarımada arasında şeklen memuriy, lâkin kerçekte aqiqiy olğan sıñır keçti. Herson vilâyetinde Qırım ile memuriy sıñırda üç kiriş/çıqış kontrol noqtası çalışa – «Kalançak», «Çonğar» ve «Çaplınka».
