BMT-da Ukrainanıñ Daimiy temsilcisiniñ muavini Yuriy Vitrenko noyabrniñ 11-nde, BMT Baş Asambleyasınıñ oturışında Rusiye tarafından işğal etilgen Qırımda özek silâsınıñ yerleştirilmesi ile bağlı öz qorqularınen paylaştı.
Bunıñ aqqında BMT-da Ukrainanıñ daimiy temsilciliginiñ Facebook safiyesinde haber etile.
“Qırımnıñ büyük arbiy bazağa çevirilüvi işğal etilgen yarımadada özek qudretiniñ yerleştirüvine delâlet etip, Ukrainanıñ özeksiz statusını yıqa bile. Onı acele sürette deñiştirmek kerek”,-dedi Vitrenko.
Bundan ğayrı o, Rusiye yarımadağa MAGATE teftişlerini yibermegenine diqqat etti.
“Endi 7 yıldan berli ukrain Qırım yarımadası ve Aqyar şeeri özek silâsı saibi olğan devletniñ - Rusiyeniñ - işğali altında qala. Bundan ğayrı Rusiye Donetsk ve Lugansk vilâyetleriniñ ayrı bölgelerinde tecavuzını devam ete. Neticede, işğalci devlet MAGATE teftişçilerine Qırım ve Ukrainanıñ Şarqındaki özek ve radioaktiv maddelerniñ saqlanuv yerlerine irişimni almağa keder ete”,-qayd etti Ukrainanıñ temsilcisi.
Rusiyeniñ özek silâsınıñ Qırımda olması meselesi alâ daa munaqaşalıdır. 2016 senesi yarımadada özek yüküni naqil etip olğan raketa cihazları körüngen edi.
2019 senesi, dekabr ayında, BMT Baş Assambleyası bir qarar qabul etti. Oña köre, Rusiye işğal etilgen Qırımdan ordusını çıqarmaq ve Ukrainağa qarşı tecvuzını toqtatmaq kerek.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
