Qırımda martnıñ 16-nda, dünya tanımağan «referendum» yılında, Türkiye Tış işler nazirligi Ukraina suvereniteti ve Ukraina topraq bütünligine qol tutıp, al-azırda Rusiye kontroli altında olğan yarımadadaki «vaziyetni tanımaycaq», dep bildirdi.
«Halqara uquqnıñ bozuluvını teşkil etken bu vaziyetni tanımağanımıznı daa bir kere qayd etip, Ukrainanıñ topraq bütünligine ve suverenitetine olğan destegimizni bildiremiz. Böylece, Qırımnıñ aslı unsurlarından olğan qırımtatarlarnıñ telükesizligi ve amanlığınen beraber medeniy kimlikleriniñ qorunmasına bergen emiyetni yañıdan qayd etemiz. Qırımdaki deñişmelerni yaqından közetmege devam etecekmiz», – dep aytıla Türkiye Tış işler nazirliginiñ beyanatında.
Bundan evel ABD ve bir sıra ğarbiy memleket Rusiyeniñ Qırımda yapqanlarını takbih etip, işğalni toqtatmasına çağırdı. Kreml, 2014 senesi Qırımda «referendum» «qanunğa uyğun» şekilde keçirildi, dep bildirdi, Rusiye Tış işler naziri Sergey Lavrov ise Qırım ve Aqyar «daima Rusiyenen» qalacaq, dep ayttı.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
