Rusiyeni Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platformasında iştirak etmege davet etecekler, amma çoq inanmaylar. Bu aqta Ukraina Tış işler naziriniñ birinci muavini Emine Ceppar Qırım.Aqiqatqa ayttı.
«Rusiyeni bu platformada iştirak etmege davet ettik. Ebet, 6 yıl devamında olarnıñ deve quşu yapqanlarını, Ukrainağa ve halqara uquqqa qarşı özüni tsinik yanaşqanını körip, Rusiyeniñ bu platformada iştirak etecegine pek az ümüt bar», – dedi Ceppar.
Onıñ aytqanına köre, bu platformanıñ vazifelerinden biri Qırımda olıp keçken adise-vaqialarnı taqip etmek olsa, Ukraina Tış işler nazirligi laf «Rusiyeniñ Qırımda yapqan cinayetleri aqqında ketkenini» añlay.
«Eminmiz, 2014 senesi Qırımda ve Donbasta olğanlar – Ekinci cian cenkinden soñ olğan dünya nizamınıñ bozuluvıdır. Tek Ukraina adaletniñ ğayrıdan tiklenmesini istemey. Bu ğarbiy memleketler içün bir test», – dep bildirdi Ceppar.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy BM Baş Assambleyasınıñ 75-inci sessiyasınıñ umumiy munaqaşalarında çıqışta bulundı. O, Qırımda insan aqları vaziyetine dair yañı qararğa qol tutmağa ve yarımadanı işğalden qurtaruv halqara Qırım platformasınıñ qurulışında iştirak etmege çağırdı.
Ukraina Tış işler naziri Dmıtro Kuleba, onıñ nazirliginde Volodımır Zelenskıy içün Qırımnı işğalden qurtaruv muzakereleri içün halqara platformasını quruv teklifi azır, dep bildirgen edi.
Bundan evel Külebanıñ qayd etkenine köre, Ukraina, Qırımnı işğalden qurtaruv halqara platformasınıñ liderlerinden biri Poloniya olacaq, dek bekley. O, Qırımnı işğalden qurtaruv meselesi boyunca halqara meydançıq işinde Rusiyeni körmey, dep aytqan edi.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
