Amerika Birleşken Devletleri Rusiye tarafından Qırımnıñ işğalini iç bir vaqıt tanımatscaq ve Ukrainanıñ şarqındaki tecavuzı içün ileride de onı mesüliyetke çekmege devam etecek. Bunı martnıñ 10-nda OSCE faaliyetine bağışlanğan brifing vaqtında ABD-niñ BMT-daki elçisi Linda Tomas-Grinfild ayttı, dep haber ete Azatlıq Radiosı.
«Yaqında Qırımnıñ Rusiye tarafından işğaliniñ ve Ukraina şarqındaki tecavuzı başlanmasınıñ yedinci yıldönümi olıp keçti. Qırımda Rusiye akimiyeti işğalge qarşı çıqqanlarnı, şu cümleden qırımtatar ve qavmiy ukrainderni, diger diniy ve milily azlıqlarnıñ vekillerini taqip etmege ve apishanelerge oturtmağa devam ete», – dedi elçi.
ABD-niñ OSCE-deki muvaqqat salâhiyetlisi Kortni Ostrian öz çıqışında, Ukrainanıñ şarqındaki uruşlarnıñ kerginleşmesinden, askerlerniñ ölümlerinden ve adiy insanlarnıñ yaşayışındaki qıyınlıqlardan Rusiye mesül, dep qayd etti.
Rusiye Qırımnı zapt etken soñ Donbasta silâlı çatışma devam ete, onıñ neticesinde, BM malümatına köre, aman-aman 10 000 insan elâk oldı. Ukraina ve Ğarp, Rusiyeni separatistlerge qoltutqanı ile qabaatlaylar. Kreml bunı inkâr etip, Donbassta Rusiye «göñüllileri» bar ola bile, dep bildire.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
