Rusiyeniñ insan aqları vekâletlisi Tatyana Moskalkova PACE komitetiniñ online körüşüvi vaqtında işğal etilgen Qırımda «milletlerara ve dinlerara birlik» bar ve tamır halqqa yardım etile, dep ayttı.
Onıñ qayd etkenine köre, qırımtatar ve ukrain tilleri yarımadada «devlet tili» olaraq qabul etildi.
«Bu yıl repressiyalarğa oğratılğan ve sürgün etilgen qırımtatarlar içün Aqyarda ev aluv nevbeti qapatılacaq. 31 biñ mektep talebesi qırımtatar tilinde tasil ala. Yerli akimiyet organlarında 107 qırımtatarı faal sürette çalışa. 2014 senesinden başlap er yıl yarımadada 4-5 cami açıla, 2014-2019 seneleri 3 biñ insan acılıqqa yollanıla», – dep bildirdi Moskalkova körüşüvden soñ Facebookta.
Bir kün ögüne Moskalkova işğal altındaki Qırım ve Aqyar ombudsmenleri, Rusiye kontrolindeki Müftilik ve Qırım ükümetiniñ vekilleri ile online körüşüv keçirip, yarımadada «milletlerara birlik» bar, dep bildirdi.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ İnsan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova PACE musaviylik ve ayırımsızlıq meseleleri komitetinde çıqışta bulunıp, Rusiye işğal etilgen Qırımda qırımtatarlarnıñ aqlarına riayet etmey, tamır ealini ayırımğa oğrata, dep ayttı.
Bundan evel «Halq hızmetçisi» fraktsiyasınıñ Ukraina halq deputatı, Ukrainanıñ PACE daimiy eyyetiniñ reisi Liza Yasko, oktâbrniñ 13-nde PACE komitetiniñ toplaşuvı vaqtında Rusiye işğal etken Qırımda ukraince tasil aluv ve subetleşüv meselesini köterdi, dep bildirdi.
ABD dünyada din serbestligi Devlet departamenti derc etken maruzada Rusiye Qırımdaki diniy azlıqlarnı, «İyegova şaatlarını», Ukraina Pravoslav kilsesini ve musulman qırımtatarlarnı taqip ete qorquza, dep aytıla.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
