Avgustnıñ 17-nde tintüvlerden soñ tutulğan Aqmescit rayonındaki Mamaq (Strogonovka) köyüniñ imamı Raif Fevziyev SİZOda tutuv şaraitlerini şikâyet ete. Bu aqta «Qırım birdemligi» cemaat birleşmesi advokat Lilâ Gemeciniñ malümatına esaslanıp bildire.
«2,5 metrge 4,5 metr kamerada 6 yer olğanda 8 insan tutula. Televizor ve buzdolabı yoq, azıq mallarını saqlamağa çare yoq, andaki aş aşalmay. Ceryan, dımlılıq ve sıçanlardan ğayrı, kameranıñ kenefi tar ve plastik qapulı, tek yarısı qapatıla, üstünde toqtamayıp közetmek içün aralıq qala. Semiz insanlar anda vakuum qutusına kire kibi ola», – dep aytıla haberde.
Bundan ğayrı, Fevziyev eki künden berli yuqlap olamağanını bildirdi, çünki kamerasında «psihoz» olğan mabüs tutula, onı «qıçırmasın ve kamerada tutulğanlarnı köteklemesin» dep bağlaylar.
«Bu insannıñ alını kördim, qorqunç bir şey», – dedi Fevziyev.
Hatırlatamız, avgustnıñ 17-nde Rusiye quvetçileri Qırımda birden beş qırımtatarınıñ evini tintti. Soñra faaller Rustem Murasov ve Rustem Tairov, Aqyarnıñ Balıqlava rayonında Cebbar Bekirov, Bağçasaray rayonında Zaur Abdullayev, Aqmescit rayonında Raif Fevziyev tutuldı.
«Qırım birdemligi» cemaat birleşmesi advokat Aleksey Ladinniñ malümatına esaslanıp bildirgenine köre, tutulğan qırımtatarlar «terror teşkilâtını qurğanından ve iştirak etkeninde» şübhelene.
Ukraina ombudsmanı Lüdmila Denisova avgustnıñ 17-nde tintüvlerden soñ tutulğan qırımtatarlarğa çıqarılğan qararnı «qanunsız» dep saya.
Sekiz aq qorçalayıcı teşkilât Rusiyeden avgustnıñ 17-nde tutulğan qırımtatarlarnı azat etmesini talap etti.
Advokat Edem Semedlâyev avgustnıñ 17-nde Aqmescit rayonınıñ Mamaq (Stroganovka) köyünde yerli imam Raif Fevziyevniñ evinde keçirilgen tintüv aqqında bildirdi. Advokat tintüvge kirsetilmedi. İmam 205.5 maddege istinaden (Terror teşkilâtınıñ faaliyetini teşkil etüv ve böyle teşkilâtnıñ faaliyetinde iştirak etüv – QA) qabaatlana.
Faaller Aqyarnıñ Balıqlava rayonındaki Eski Şüli (Ternovka) köyünde Cebbar Bekirov, Bağçasaray rayonınıñ Zalanköy (Holmovka) köyünde Zaur Abdullayev, Aqyarnıñ Nahimov rayonındaki Belbek (Fruktovoye) köyünde Rustem Murasov, Aqyarnıñ Nahimov rayonındaki Povorotnoye köyünde Rustem Tairovnıñ evinde keçirilgen tintüvler aqqında bildirdi.
Qırım Muhtar Cumhuriyeti ve Aqyar prokuraturası yañı tintüvler ve qırımtatarlarnıñ tutuluvınen bağlı cinaiy tahqiqat başlattı.
Ukraina prezidenti Volodımır Zelenskıy Rusiye quvetçileri keçirgen tintüvlerni ve qırımtatarlarnıñ tutuluvını «adden aşır bir insan aqları bozuluvı» dep adlandırdı, Ukraina Tış işler nazirligi ise Rusiyege qarşı narazılıq bildirdi.
Ukraina Yuqarı Radasınıñ insan aqları vekâletlisi Lüdmila Denisova dünyanı qırımtatarlarnıñ Rusiye tarafından taqip etilüvine cevap bermesine çağırdı.
Qırımdaki «Hizb ut-Tahrir davaları»
«Hizb ut-Tahrir davası» boyunca apiske alınğan ve mahküm etilgenlerniñ imayecileri olarnıñ taqip etilmesi diniy sebeplernen bağlı olğanını tüşüne. Advokatlar qayd etkenine köre, Rusiye uquq qoruyıcı organları tarafından bu dava boyunca taqip etilgenler – ekseriyeti qırımtatarlar ve ukrain, rus, tacik, azeri ve islâm dinini kütken diger millet vekilleri. Halqara uquq işğal etilgen topraqlarda işğalci devlet qanunlarını kirsetmege yasaqlay.
«Hizb ut-Tahrir» halqara islâm siyasiy teşkilâtı, bütün musulman devletleriniñ islâm halifeligine birleştirilmesini öz maqsadı olğanını ayta, amma olar, bu maqsatqa irişmek içün terroristik usullarnı red ete ve Rusiyede adaletsiz taqip etilgenini ayta. Rusiye Yuqarı mahkemesi 2003 senesi «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtını 15 «terrorist» birleşme cedveline kirsetip, onı yasaq etti.
