Türkiye Tış işler naziri Mevlüt Çavuşoğlu 27-nci OSCE naşçirler şurasında çıqışta bulunıp, Qırımda insan aqları vaziyeti qasevetlendire, dep qayd etti. Bu aqta «Ukrinform» bildire.
«Qırımda insan aqlarınıñ bozuluvı, qırımtatarlarnıñ vaziyeti qasevetlendirmege devam ete… Türkiyeniñ Qırımnen beraber Ukraina topraq bütünligi, mustaqilligi ve suverenitetine dair fikri deñişmey», – dedi Mevlüt Çavuşoğlu.
Türkiye Tış işler naziri Qırımnı işğalden qurtaruv platforması teşebbüsine qol tuttı.
2020 senesi BM baş kâtibi António Guterres Qırım insan aqları bozuluvına dair üç maruzanı derc etti. Soñkisinde FSB hadimleri tarafından yapılğan işkence ve sert areketler, insanlarnıñ hırsızlanmasınen bağlı şahıslarnıñ cesasız qalğanı, jurnalistlerniñ işine kirişüv, ealini Qırımdan zorlap avuştıruv ve sürgün etüv ve diger meseleler aqqında aytıla.
İşğalden soñ Qırımdaki faktik Rusiye akimiyeti mustaqil jurnalistler, vatandaş faalleri, Qırımtatar Milliy areketiniñ faalleri, Qırımtatar Milliy Meclisiniñ azaları ve Rusiyede yasaq etilgen «Hizb ut-Tahrir» teşkilâtı ile alâqalı olğanlarından şübheli sayılğan Qırım musulmanlarınıñ evlerinde muntazam surette kütleviy tintüvler ötkere.
2014 senesi fevral ayında Qırımda işaretsiz urbada silâlı insanlar peyda oldı. Olar Qırım Yuqarı Şurası, Aqmescit ava limanı, Keriç parom keçiti, diger strategik obyektlerni zapt etip, Ukraina ordusınıñ areketlerini blok etken edi. Rusiye akimiyeti bu insanlarnıñ Rusiye ordusınıñ arbiyleri olğanını başta inkâr etken edi. Daa soñra Rusiye prezidenti Vladimir Putin bular Rusiye arbiyleri olğanını tanıdı.
2014 senesi martnıñ 16-nda Qırım ve Aqyarda yarımada statusınen bağlı dünyada tanılmağan «referendum» olıp keçti, onıñ neticesinde Rusiye Qırımnı öz terkibine aldı. Ukraina, Avropa Birligi, ABD «referendumdaki» rey neticelerini tanımadı. Rusiye prezidenti Vladimir Putin martnıñ 18-nde Qırımnıñ Rusiyege «qoşulğanını» ilân etti.
Halqara teşkilâtlar, Qırımnıñ işğali ve ilhaqını qanunsız tanıp, Rusiyeniñ areketlerini takbih ettiler. Ğarp devletleri bir sıra iqtisadiy sanktsiyalarnı qullandı. Rusiye, yarımadanı işğal etkenini inkâr etip, buña «tarihiy adaletniñ tiklenmesi», dey. Ukrainanıñ Yuqarı Radası 2014 senesi fevralniñ 20-ni, Rusiye tarafından Qırım ve Aqyarnıñ muvaqqat işğali başlağan künü olaraq resmen ilân etti.
